Ο δάσκαλος πρέπει να διδάσκει με τον τρόπο που μπορεί το παιδί να μάθει

Με αφορμή την παρουσία μου τους τελευταίους μήνες σε σχολική τάξη του γυμνασίου, μου γεννήθηκε η ανάγκη να μιλήσω για τη διαφοροποιημένη διδασκαλία και την τεράστια σημασία της, γράφει η Φένια Δούβου - Φιλόλογος και Ειδική Παιδαγωγός. Είναι μία θεώρηση της διδασκαλίας που βασίζεται στην προϋπόθεση ότι οι δάσκαλοι θα πρέπει να προσαρμόσουν την διδασκαλία τους στη διαφορετικότητα των μαθητών. Οι μαθητές σε μία σχολική τάξη διέπονται από εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά και αυτά θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, πριν εφαρμοστεί η διδασκαλία.

• Το μαθησιακό προφίλ του κάθε μαθητή, είναι διαφορετικό.
• Ο καθένας προέρχεται από διαφορετικό πολιτισμικό πλαίσιο.
• Έχουν διαφορετικά ενδιαφέροντα.
• Πολλοί απ' αυτούς έχουν μαθησιακές δυσκολίες.
• Έχουν διαφορετικά επίπεδα ετοιμότητας στο σχολείο.
• Έχουν διαφορετικό ρυθμό πρόσληψης πληροφοριών και νέων γνώσεων.
• Ενδέχεται να διακατέχονται από άγχος που προέρχεται από το οικογενειακό περιβάλλον.

Η ανάγκη για εφαρμογή της διαφοροποιημένης διδασκαλίας σήμερα, είναι επιτακτική, αν λάβουμε υπόψη όλους αυτούς τους παράγοντες. Οι παιδαγωγοί ως φορείς της εκπαίδευσης, θα πρέπει να επαναπροσδιορίσουν τη διδασκαλία τους, προκειμένου να γίνει το μάθημα κατανοητό από όλα τα άτομα στη σχολική κοινότητα.




Για να υιοθετήσω τη διαφοροποιημένη διδασκαλία, θα πρέπει πρώτα απ' όλα να συνδέω τους στόχους μου, με τα ενδιαφέροντα των μαθητών (όπου βέβαια, αυτό είναι εφικτό). Π.χ. στο μάθημα της έκθεσης, να δοθεί ένα θέμα προσιτό και κοντά στα ενδιαφέροντα των μαθητών, στο μάθημα της γεωμετρίας να γίνεται το μάθημα διαδραστικά, προκειμένου να μην γίνει ανιαρό για ένα παιδί με ΔΕΠΥ. Ακόμη είναι απαραίτητο να προσαρμόσω την αξιολόγηση στον ιδιαίτερο τύπο κάθε μαθητή και να αποφευχθεί κάθε είδους αξιολόγηση που προκαλεί άγχος.

Επιπλέον, επιδιώκω τη συνεργασία και αποφεύγω τη στείρα μάθηση και παπαγαλία. Το εκπαιδευτικό σύστημα, σήμερα, οξύνει το επιφανειακό διάβασμα και τη βαθμοθηρία, με αποτέλεσμα τα παιδιά να παιδεύονται ώρες ατελείωτες να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του σχολείου. Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, σε αυτήν την περίπτωση, νιώθουν γι' αυτόν ακριβώς το λόγο ανίκανα. Επιδιώκοντας τη συνεργασία, μέσα από δραστηριότητες, εντείνεται το αίσθημα της προσφοράς και γίνεται καλύτερη κατανόηση του μαθήματος. Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να επιδιώκει να βασίσει τη νέα γνώση, σε προηγούμενες - κατακτημένες γνώσεις (εποικοδομητισμός). Πρακτικά, εδώ ο μαθητής, αποκτάει το αίσθημα της ικανοποίησης ότι κατέχει τις προηγούμενες γνώσεις και ταυτόχρονα αποκτάει πιο εύκολα τις νέες.

Για να επιτευχθούν όλα αυτά, οι εκπαιδευτικοί, είναι αναγκαίο να γνωρίζουν σε βάθος, όχι μόνο το γνωστικό επίπεδο των μαθητών, αλλά και τους ίδιους, σαν προσωπικότητες. Γνωρίζοντας τα "δυνατά" σημεία κάθε μαθητή, βασίζεσαι σε αυτά, για να προχωρήσεις στη μετάδοση της νέας γνώσης. Οι ατομικές διαφορές πάντα γοήτευαν τους εκπαιδευτικούς και αποτελούσαν πρόκληση γι' αυτούς, ανά τους αιώνες. Η κατανόηση της έννοιας των ατομικών διαφορών και η προσαρμογή της διδασκαλίας δίνουν κίνητρο στο επάγγελμά μας.

Η επικρατούσα πρακτική σήμερα

Η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών σήμερα, έχει σαν στόχο, τη διδασκαλία στο μέσο όρο της τάξης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, να χάνονται ευκαιρίες και ουσιαστικά οι περισσότεροι μαθητές να αποκλείονται από τη διδασκαλία. Η αλήθεια είναι, ότι αυτό αποτελεί τον "εύκολο δρόμο" για εμάς τους εκπαιδευτικούς. Αρκεί όμως, να σκεφτούμε όλοι μία καθηγήτρια ή έναν καθηγητή που αποτέλεσε για εμάς στα σχολικά χρόνια, στόχο για να γίνουμε κι εμείς σαν αυτόν. Μπορεί να ήταν ένας αλλά και περισσότεροι από έναν, που άσκησαν το επάγγελμα του εκπαιδευτικού σαν λειτούργημα και στάθηκαν δίπλα σε εμάς ή τους συμμαθητές μας, μάς έκαναν ακόμη και το πιο βαρετό μάθημα, ενδιαφέρον, έκαναν ακόμη και τον πιο "αργό" μαθητή να κατανοήσει και έλυσαν ακόμη και τις πιο αυτονόητες απορίες. Σίγουρα, φέρνουμε όλοι στο μυαλό μας από έναν! Ας ακολουθήσουμε λοιπόν το παράδειγμα των ανθρώπων αυτών και ας εμπνεύσουμε τους μαθητές μας.

Πηγή: infokids.gr

Συναντήσεις γονέων – δασκάλων: Ένας πλήρης οδηγός και μυστικά επιτυχίας

Οι συναντήσεις γονέων και δασκάλων που γίνονται ανά τα χρονικά διαστήματα μέσα στη διάρκεια της χρονιάς, μάς βοηθούν να πάρουμε μια καλή γεύση για το πώς συμπεριφέρονται τα παιδιά μας όταν είναι στο σχολείο. Μας βοηθούν επίσης να δούμε τα παιδιά μας μέσα από τα μάτια του δασκάλου τους, που μπορεί να έχει δει πτυχές του χαρακτήρα τους, που δεν έχουμε δει ούτε εμείς οι ίδιοι.
Οι συναντήσεις δασκάλων και γονέων που γίνονται κατά τη διάρκεια της χρονιάς είναι λοιπόν εξαιρετικά σημαντικές. Πάντα όμως ήθελα να δω τις συναντήσεις αυτές και από την πλευρά του δασκάλου. Πώς βλέπει ένας δάσκαλος τις συναντήσεις αυτές; Πόσο σημαντικές τις θεωρεί; Τι στόχο έχει; Τι επιθυμεί από τους γονείς; Πώς θα μπορούσαν να γίνουν αποτελεσματικότερες για το καλό των παιδιών;


Τακτικές συναντήσεις

Οι τακτικές συναντήσεις δασκάλων-γονέων που γίνονται μέσα στη σχολική χρονιά είναι συνήθως οι εξής:

Η πρώτη μεγάλη συνάντηση: Ένα μήνα μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς
Η δεύτερη συνάντηση: στη λήξη του πρώτου τριμήνου
Η τρίτη συνάντηση: Στη λήξη του β’ τριμήνου (μέσα/τέλη Μαρτίου)
Η τελευταία συνάντηση: Λίγο πριν τη λήξη της σχολικής χρονιάς
Σε κάποια σχολεία, υπάρχει και μία επιπλέον συνάντηση προετοιμασίας λίγες μέρες πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς, που απευθύνεται στους γονείς των παιδιών που θα πάνε πρώτη δημοτικού.

Και βέβαια υπάρχουν και οι επιπλέον συναντήσεις τις οποίες μπορεί να ζητήσει είτε ο δάσκαλος είτε ο γονέας.



✔ Συνάντηση προετοιμασίας: λίγες μέρες πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς (σε συγκεκριμένα σχολεία και βαθμίδες).

Ίσως κάποιοι γονείς να την έχουν στο μυαλό τους σαν μια συνάντηση όπου τίθενται διαδικαστικά θέματα. Δεν είναι όμως διαδικαστικά. Ένα μικρό διαδικαστικό θέμα μπορεί να δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα στο παιδί. Σε αυτή τη συνάντηση θα εξηγήσουμε στους γονείς ποια θα είναι η δουλειά του παιδιού στο σπίτι και ποιος θα είναι ο ελεγκτικός τους ρόλος. Πρέπει ν’ ακούσουν για τα υλικά που χρειάζεται να έχουν τα παιδιά μαζί τους, για το πόσο προσεκτικά πρέπει να είναι όταν φτιάχνουν την τσάντα τους αλλά και οδηγίες για το φαγητό που θα τρώνε στο σχολείο. Για τους γονείς μπορεί όλα αυτά να είναι διαδικαστικά, για τα παιδιά όμως δεν είναι. Γιατί όταν ένα παιδί δει όλους τους συμμαθητές του να βγάζουν από την τσάντα το τετράδιο της ορθογραφίας κι αυτό δεν το έχει, γιατί δεν έχει μάθει να ελέγχει τα πράγματά του από μόνο του, θέλει να ανοίξει η γη να το καταπιεί. Να πώς μέσα από ένα μικρό διαδικαστικό μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα μεγάλο άγχος στα παιδιά. Αν ενημερωθούν οι γονείς από την αρχή σωστά, θα είναι σε θέση να βοηθήσουν το παιδί να κάνει ένα καλό ξεκίνημα.

✔ Πρώτη μεγάλη συνάντηση: ένα μήνα μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς

Σε αυτή τη συνάντηση ο σκοπός είναι να ενημερώσουμε τους γονείς. Από την εμπειρία μου έχω δει ότι πρόκειται και για την πρώτη προσέγγιση των ίδιων των γονέων προς τους δασκάλους. Είναι η στιγμή που οι γονείς βρίσκουν το περιθώριο να εκφραστούν ανοιχτά προς τους δασκάλους και έτσι να ολοκληρωθεί και μια πρώτη εικόνα των δασκάλων για την οικογενειακή κατάσταση του παιδιού. Το παιδί είναι ο φορέας της ζωής του σπιτιού. Εκπέμπει όσα γίνονται μέσα στο σπίτι. Γι αυτό οι δάσκαλοι σε αυτή τη συνάντηση ανοίγουν τα αυτιά τους ώστε να εισπράξουν όσες περισσότερες λεπτομέρειες.

✔ Δεύτερη συνάντηση: στη λήξη του πρώτου τριμήνου

Ο δάσκαλος έχει σχηματίσει μια όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένη εικόνα για το παιδί. Οι γονείς οφείλουν τώρα να ακούσουν προσεκτικά. Να βγάλουν από το μυαλό τους ότι ο δάσκαλος έχει την οποιαδήποτε ιδιοτέλεια – γιατί στη δουλειά του δασκάλου δεν χωράνε αυτά – και να τον ακούσουν με προσοχή: Κάτι έχει να πει για το παιδί. Οι γονείς έχουν αφήσει το παιδί τους σε αυτόν τον άνθρωπο και θα πρέπει να τον εμπιστευτούν και να τον στηρίξουν.

Εγώ θεωρώ αυτή τη συνάντηση την πιο κρίσιμη. Τα παιδιά έχουν μάθει πολλά. Έχουν αρχίσει και δίνουν τον καλύτερο τους εαυτό σαν μαθητές. Έχουν κατασταλάξει σε αρκετά πράγματα: Στις παρέες τους, στο πώς αντιδρούν στις κοινωνικές τριβές, στο πώς αλληλεπιδρούν με τον δάσκαλο. Άρα ο δάσκαλος έχει πλέον σχηματίσει μια ολοκληρωμένη άποψη – που καμιά φορά μπορεί να διαφέρει από εκείνη των γονιών.

Το παιδί είναι ένα παζλ. Τα κομμάτια δεν τα έχουν σε ένα σακουλάκι μόνο οι δάσκαλοι ή μόνο οι γονείς. Τα κομμάτια μπαίνουν σιγά-σιγά και πρέπει γονείς και δάσκαλοι να βοηθάμε ο ένας τον άλλο. Ας πούμε ότι ένας γονέας έχει να μου πει κάτι για το παιδί. Και ξαφνικά την ώρα της συνάντησης, το θεωρεί ασήμαντο. Δεν είναι ασήμαντο. Εμένα θα μου λύσει κάποιες απορίες. Για παράδειγμα, μια συνήθειά του: «Το παιδί μου κοιμάται αργά γιατί θέλει να βλέπει τηλεόραση». Εμένα αυτό θα μου λύσει κάποια απορία. Όπως το γιατί το παιδί είναι κουρασμένο στην τάξη την πρώτη μισή ώρα – είναι δύο πράγματα που μπορεί να έχουν σχέση. Ή «το παιδί μου έρχεται σπίτι και δεν θέλει με τίποτα να διαβάσει». Εγώ σαν δάσκαλος πρέπει να σκεφτώ: Αυτό το παιδί είναι εξαιρετικά πρόθυμο και καλός μαθητής. Μήπως εγώ το έχω πιέσει; Μήπως εγώ του δίνω να κάνει πολλά στην τάξη κι όταν πάει σπίτι θέλει να ξεσκάσει; Εμείς λοιπόν ως εκπαιδευτικοί, αυτά πρέπει να τα ξέρουμε! Όπως εμείς σας λέμε πράγματα για το παιδί σας, έτσι κι εσείς πρέπει να μας τα λέτε όλα…

Για να μπορέσει να ορθοποδήσει η σχέση με το παιδί πρέπει να υπάρχει μια καλή κι ειλικρινής επικοινωνία με τους γονείς. Σε αυτή τη συνάντηση λοιπόν χτίζονται οι πρώτες γερές βάσεις.

✔ Τρίτη συνάντηση: Στη λήξη του δεύτερου τριμήνου (μέσα/τέλη Μαρτίου)

Έχει τον χαρακτήρα ενός απολογισμού της πορείας του παιδιού. Εδώ μιλάμε για τους καρπούς της προσπάθειάς του. Υπάρχει και μια σαφέστερη εικόνα της συμπεριφοράς του. Κι αν είναι ομαλή η σχέση των γονέων με τους δασκάλους, είναι και πιο σύντομες οι συζητήσεις και η επικοινωνία φτάνει σε καλύτερα επίπεδα. Τώρα έχουμε δύο πλευρές που μπορούνε να συνεννοηθούν και να συνεργαστούν καλύτερα… Και υπάρχει ροή.

✔ Τελευταία συνάντηση: Λίγο πριν τη λήξη της σχολικής χρονιάς

Είναι ίσως η πιο σύντομη από τις προηγούμενες συναντήσεις κι έχει τη μορφή αποχαιρετισμού και γενικότερου απολογισμού. Όλοι έρχονται για να χαιρετήσουν και να ευχαριστήσουν. Θα ακουστούν και τα παράπονα, θα ακουστούν και τα ευχάριστα λόγια αλλά είναι ένας αποχαιρετισμός και η πιο «light» – θα λέγαμε – μορφή επικοινωνίας. Πρέπει όμως να υπάρχει για να ολοκληρωθεί ο κύκλος των συναντήσεων, το πλάνο που έχει ο γονέας στο μυαλό του από την αρχή της χρονιάς. Το πλάνο αυτό έχει περίπου την εξής δομή και προσδοκίες:

Ξέρεις κάτι; Τον Οκτώβρη είναι η πρώτη συνάντηση: θα μοιραστώ εγώ με τους δασκάλους πράγματα που αφορούν το παιδί μου.
Δεύτερη συνάντηση, κοντά στα Χριστούγεννα: Περιμένω να μου πει ο δάσκαλος για το παιδί μου.
Τρίτη συνάντηση: Έχω αγωνία για το πώς πήγε ο μαθητής μου – δηλαδή το παιδί μου ως μαθητής.
Τελική συνάντηση: η πορεία ολοκληρώνεται.
Φυσικά εκτός από τις παραπάνω προγραμματισμένες συναντήσεις, υπάρχουν και οι έκτακτες. Οι δάσκαλοι ορίζουν συνήθως μια μέρα μέσα στην εβδομάδα που δέχονται τους γονείς. Αν υπάρχει κάτι πραγματικά επείγον βέβαια, ο γονέας καλό είναι να επικοινωνεί με τον ενδεδειγμένο τρόπο επικοινωνίας του σχολείου άμεσα.



Παιδιά στην τάξη

Σημεία που αξίζει να επισημανθούν

Κάποια επιπλέον σημεία που συζητήσαμε και στα οποία θα ήθελα να αναφερθώ επιγραμματικά:

Μία συνάντηση γονέα δασκάλου έχει τη δύναμη να αλλάξει όλες τις πλευρές: Και το γονέα και το δάσκαλο αλλά και το παιδί το οποίο θα επωφεληθεί.
Με τους ρυθμούς που ζούμε είναι εξαιρετικά δύσκολο να μπορέσουν και οι δύο γονείς να βρίσκονται ταυτόχρονα στις συναντήσεις. Αν ωστόσο είναι εφικτό, ας γίνει. Ο δάσκαλος αποκτά μία σαφέστερη εικόνα της οικογένειας και μπορεί να καταλάβει το παιδί καλύτερα.
Οι δάσκαλοι είμαστε εδώ για να προτείνουμε. Όχι απλά για να διαπιστώνουμε. Δεν έχει νόημα να πούμε «ο γιος σας είναι ατίθασος». Αυτό είναι μία απλή διαπίστωση. Πρέπει να προτείνουμε λύσεις και να δίνουμε κουράγιο στους γονείς. Πρέπει να περνάμε το μήνυμα: «Δε θα παρατήσω την προσπάθεια, μην τα παρατήσετε κι εσείς». Να αφήνουμε να περνάει από τη χαραμάδα το φως.
Είναι απόλυτο φυσιολογικό να υπάρχει κάποιες φορές διαφορά απόψεων μεταξύ γονέων και δασκάλου. Ακόμα και οι γονείς που διαφωνούν με το δάσκαλο όμως πρέπει να τον βλέπουν σαν δάσκαλο με Δ κεφαλαίο. Και για να πάρεις σαν δάσκαλος το Δ το κεφαλαίο πρέπει να είσαι αντάξιος. Όταν θα φύγει το παιδί από σένα να μπορείς να πεις «Έκανα το χρέος μου. Έδωσα τον καλύτερό μου εαυτό. Προσπάθησα.» Και ποτέ καμία προσπάθεια δεν πηγαίνει χαμένη.




Τι ζητάει ο δάσκαλος από τους γονείς


Ειλικρίνεια.

Να έρχονται στις συναντήσεις ώστε η επικοινωνία να είναι συνεχής.
Να αναφέρουν ακόμα και πράγματα που θεωρούν ασήμαντα σε σχέση με το παιδί
Να βγάλουν από το μυαλό τους ότι ο δάσκαλος είναι προκατειλημμένος ή ότι έχει κάποια ιδιοτέλεια.
Να δίνουν σημασία στις λεπτομέρειες και στις επιμέρους σημειώσεις που αφορούν το παιδί τους και όχι για παράδειγμα μόνο σε μια ξερή βαθμολογία.
Να καταλάβουν ότι ο δάσκαλος είναι σύμμαχός τους στην προσπάθεια να αναπτύξουν τις δεξιότητες του παιδιού.
Να μην υποτιμήσουν τη σημασία της πρώτης εισαγωγικής συνάντησης που εξηγούνται τα διαδικαστικά θέματα.
Να μην αποδυναμώνουν την εικόνα του δασκάλου. Να μην υποβιβάζουν το έργο του. Να μην τον αμφισβητούν. Είναι λογικό κάποιες φορές να διαφωνούν. Ας του δώσουν όμως ένα βήμα να εξηγήσει γιατί κάνει ό,τι κάνει. Να υπάρχει αλληλοκατανόηση.


Κλείνοντας, θα ήθελα να μοιραστώ και τη δική μου αγαπημένη ερώτηση που κάνω πάντα στους δασκάλους των κοριτσιών μου. Και η ερώτηση αυτή είναι: «Είναι η κόρη μου χαρούμενη στην τάξη;» Γιατί πέρα από όλα αυτά που συζητάμε στις συναντήσεις και αφορούν την πρόοδο των παιδιών μου στο σχολείο, τίποτα δεν έχει νόημα αν τα παιδιά μου δεν είναι χαρούμενα – στο σχολείο και εκτός σχολείου.

Προτρέπω κι εγώ με τη σειρά μου τους γονείς να πηγαίνουν σε όλες τις συναντήσεις και να τις βάζουν στην κορυφή της λίστας των προτεραιοτήτων. Εμπιστευόμαστε κάθε μέρα τα παιδιά μας σε αυτούς τους ανθρώπους και το οφείλουμε στον εαυτό μας, αλλά και στα παιδιά μας, να κρατήσουμε τη δίοδο επικοινωνίας ανοιχτή. Ας μην ξεχνάμε ότι οι δάσκαλοι βάζουν μία ανεξίτηλη σφραγίδα πάνω στα παιδιά και ότι τα παιδιά μας δε θα τους ξεχάσουν ποτέ, ακόμα και αν μεγαλώσουν και γίνουν οι νέοι Neil Armstrong και περπατήσουν στο φεγγάρι.

Ευχαριστώ τον κύριο Κολιούση για τις πολύτιμες πληροφορίες που μοιράστηκε μαζί μου. Γονείς και δάσκαλοι ας συνεργαστούμε αρμονικά και ας δίνουμε πάντα τον καλύτερό μας εαυτό. «Με τα παιδιά ποτέ καμία προσπάθεια δεν πηγαίνει χαμένη.»

Πηγή : aspaonline.gr

Raising a Moral Child

What does it take to be a good parent? We know some of the tricks for teaching kids to become high achievers. For example, research suggests that when parents praise effort rather than ability, children develop a stronger work ethic and become more motivated.

Yet although some parents live vicariously through their children’s accomplishments, success is not the No. 1 priority for most parents. We’re much more concerned about our children becoming kind, compassionate and helpful. Surveys reveal that in the United States, parents from European, Asian, Hispanic and African ethnic groups all place far greater importance on caring than achievement. These patterns hold around the world: When people in 50 countries were asked to report their guiding principles in life, the value that mattered most was not achievement, but caring.

Despite the significance that it holds in our lives, teaching children to care about others is no simple task. In an Israeli study of nearly 600 families, parents who valued kindness and compassion frequently failed to raise children who shared those values.

Are some children simply good-natured — or not? For the past decade, I’ve been studying the surprising success of people who frequently help others without any strings attached. As the father of two daughters and a son, I’ve become increasingly curious about how these generous tendencies develop.

Genetic twin studies suggest that anywhere from a quarter to more than half of our propensity to be giving and caring is inherited. That leaves a lot of room for nurture, and the evidence on how parents raise kind and compassionate children flies in the face of what many of even the most well-intentioned parents do in praising good behavior, responding to bad behavior, and communicating their values.

By age 2, children experience some moral emotions — feelings triggered by right and wrong. To reinforce caring as the right behavior, research indicates, praise is more effective than rewards. Rewards run the risk of leading children to be kind only when a carrot is offered, whereas praise communicates that sharing is intrinsically worthwhile for its own sake. But what kind of praise should we give when our children show early signs of generosity?


Many parents believe it’s important to compliment the behavior, not the child — that way, the child learns to repeat the behavior. Indeed, I know one couple who are careful to say, “That was such a helpful thing to do,” instead of, “You’re a helpful person.”

But is that the right approach? In a clever experiment, the researchers Joan E. Grusec and Erica Redler set out to investigate what happens when we commend generous behavior versus generous character. After 7- and 8-year-olds won marbles and donated some to poor children, the experimenter remarked, “Gee, you shared quite a bit.”

The researchers randomly assigned the children to receive different types of praise. For some of the children, they praised the action: “It was good that you gave some of your marbles to those poor children. Yes, that was a nice and helpful thing to do.” For others, they praised the character behind the action: “I guess you’re the kind of person who likes to help others whenever you can. Yes, you are a very nice and helpful person.”


A couple of weeks later, when faced with more opportunities to give and share, the children were much more generous after their character had been praised than after their actions had been. Praising their character helped them internalize it as part of their identities. The children learned who they were from observing their own actions: I am a helpful person. This dovetails with new research led by the psychologist Christopher J. Bryan, who finds that for moral behaviors, nouns work better than verbs. To get 3- to 6-year-olds to help with a task, rather than inviting them “to help,” it was 22 to 29 percent more effective to encourage them to “be a helper.” Cheating was cut in half when instead of, “Please don’t cheat,” participants were told, “Please don’t be a cheater.” When our actions become a reflection of our character, we lean more heavily toward the moral and generous choices. Over time it can become part of us.


When our actions become a reflection of our character, we lean more heavily toward the moral and generous choices. Over time it can become part of us.

Praise appears to be particularly influential in the critical periods when children develop a stronger sense of identity. When the researchers Joan E. Grusec and Erica Redler praised the character of 5-year-olds, any benefits that may have emerged didn’t have a lasting impact: They may have been too young to internalize moral character as part of a stable sense of self. And by the time children turned 10, the differences between praising character and praising actions vanished: Both were effective. Tying generosity to character appears to matter most around age 8, when children may be starting to crystallize notions of identity.

Praise in response to good behavior may be half the battle, but our responses to bad behavior have consequences, too. When children cause harm, they typically feel one of two moral emotions: shame or guilt. Despite the common belief that these emotions are interchangeable, research led by the psychologist June Price Tangney reveals that they have very different causes and consequences.

Shame is the feeling that I am a bad person, whereas guilt is the feeling that I have done a bad thing. Shame is a negative judgment about the core self, which is devastating: Shame makes children feel small and worthless, and they respond either by lashing out at the target or escaping the situation altogether. In contrast, guilt is a negative judgment about an action, which can be repaired by good behavior. When children feel guilt, they tend to experience remorse and regret, empathize with the person they have harmed, and aim to make it right.

In one study spearheaded by the psychologist Karen Caplovitz Barrett, parents rated their toddlers’ tendencies to experience shame and guilt at home. The toddlers received a rag doll, and the leg fell off while they were playing with it alone. The shame-prone toddlers avoided the researcher and did not volunteer that they broke the doll. The guilt-prone toddlers were more likely to fix the doll, approach the experimenter, and explain what happened. The ashamed toddlers were avoiders; the guilty toddlers were amenders.

Continue reading the main storyContinue reading the main storyContinue reading the main story
If we want our children to care about others, we need to teach them to feel guilt rather than shame when they misbehave. In a review of research on emotions and moral development, the psychologist Nancy Eisenberg suggests that shame emerges when parents express anger, withdraw their love, or try to assert their power through threats of punishment: Children may begin to believe that they are bad people. Fearing this effect, some parents fail to exercise discipline at all, which can hinder the development of strong moral standards.

The most effective response to bad behavior is to express disappointment. According to independent reviews by Professor Eisenberg and David R. Shaffer, parents raise caring children by expressing disappointment and explaining why the behavior was wrong, how it affected others, and how they can rectify the situation. This enables children to develop standards for judging their actions, feelings of empathy and responsibility for others, and a sense of moral identity, which are conducive to becoming a helpful person. The beauty of expressing disappointment is that it communicates disapproval of the bad behavior, coupled with high expectations and the potential for improvement: “You’re a good person, even if you did a bad thing, and I know you can do better.”

As powerful as it is to criticize bad behavior and praise good character, raising a generous child involves more than waiting for opportunities to react to the actions of our children. As parents, we want to be proactive in communicating our values to our children. Yet many of us do this the wrong way.

In a classic experiment, the psychologist J. Philippe Rushton gave 140 elementary- and middle-school-age children tokens for winning a game, which they could keep entirely or donate some to a child in poverty. They first watched a teacher figure play the game either selfishly or generously, and then preach to them the value of taking, giving or neither. The adult’s influence was significant: Actions spoke louder than words. When the adult behaved selfishly, children followed suit. The words didn’t make much difference — children gave fewer tokens after observing the adult’s selfish actions, regardless of whether the adult verbally advocated selfishness or generosity. When the adult acted generously, students gave the same amount whether generosity was preached or not — they donated 85 percent more than the norm in both cases. When the adult preached selfishness, even after the adult acted generously, the students still gave 49 percent more than the norm. Children learn generosity not by listening to what their role models say, but by observing what they do.

Credit Rutu Modan
To test whether these role-modeling effects persisted over time, two months later researchers observed the children playing the game again. Would the modeling or the preaching influence whether the children gave — and would they even remember it from two months earlier?

The most generous children were those who watched the teacher give but not say anything. Two months later, these children were 31 percent more generous than those who observed the same behavior but also heard it preached. The message from this research is loud and clear: If you don’t model generosity, preaching it may not help in the short run, and in the long run, preaching is less effective than giving while saying nothing at all.

People often believe that character causes action, but when it comes to producing moral children, we need to remember that action also shapes character. As the psychologist Karl Weick is fond of asking, “How can I know who I am until I see what I do? How can I know what I value until I see where I walk?”

Adam Grant is a professor of management and psychology at the Wharton School of the University of Pennsylvania and the author of “Give and Take: Why Helping Others Drives Our Success.”

«Μαμά, δε θέλω να διαβάσω»

Η νέα γενιά μαμάδων και μπαμπάδων μεγάλωσε με ένα στόχο. Να τελειώσουν το πανεπιστήμιο και να βρουν μια καλή δουλειά. Οι περισσότεροι κατάφεραν να ολοκληρώσουν μόνο το πρώτο μέρος του στόχου. Παρόλα αυτά, συνεχίζουν να πιέζουν τα παιδιά να κάνουν το ίδιο, να πετύχουν στις πανελλήνιες, να πάρουν όλα τα πτυχία τους για να μπορέσουν να βρουν μια καλή δουλειά. Μα είναι τελικά αυτός ο μόνος δρόμος προς την επιτυχία;

Πρώτος στόχος δεν είναι να είμαστε ευτυχισμένοι; Πρώτος στόχος δεν είναι να κάνουμε αυτό που αγαπάμε; Η ερώτηση που απαντήσαμε στο σχολείο ήταν «Τι θέλεις να γίνεις όταν μεγαλώσεις;», και μεγαλώνοντας, ξεχάσαμε τις απαντήσεις που είχαμε δώσει τότε. Και τώρα, οι περισσότεροι βρίσκονται από την άλλη πλευρά. Έγιναν οι άνθρωποι που θεωρούν επιτυχία έναν αριθμό πάνω σε μια κόλλα χαρτί… Στην αρχή ο βαθμός του σχολείου και λίγο αργότερα το ποσό στο χαρτί της μισθοδοσίας. Και κάπου στην πορεία, ανάμεσα στα νούμερα, ανάμεσα στα χαμένα και στα κερδισμένα όνειρα, σε αυτά που ελπίζαμε ότι θα κάνουμε και σε αυτά που κάναμε, κάποιοι έγιναν γονείς. Και θέλουν τα παιδιά τους να πετύχουν, θέλουν έναν μεγάλο βαθμό πάνω σε μια κόλλα χαρτί. Μια ελπίδα ότι το παιδί θα έχει όλα τα θεμέλια για να πετύχει μετά το σχολείο και κανένα εμπόδιο δε θα το σταματήσει. Και γίνονται οι ίδιοι οι γονείς το εμπόδιο στην ευτυχία του.

Τι γίνεται, όμως, όταν το παιδί δε διαβάζει; Όταν το παιδί δεν προσέχει; Τι κάνει ο καθηγητής; Τι κάνει ο μαθητής; Τι κάνει η μαμά και ο μπαμπάς;

Ως καθηγήτρια, η πρώτη αντίδρασή μου, όταν βλέπω ένα παιδί να μη θέλει να διαβάσει, είναι να το πάρω με το καλό. Να του αλλάξω λίγο κατεύθυνση, να μην το πιέσω και τόσο πολύ. Και οι βδομάδες περνάνε κι εμείς δεν προχωράμε και το παιδί συνεχίζει να μη διαβάζει. Μετά δείχνω λίγο πιο σκληρό πρόσωπο. Αρχίζω να βάζω τιμωρίες, να φωνάζω. Και τότε είναι που θυμάμαι πώς είναι να είσαι παιδί. Μπαίνω στη θέση του, αντιλαμβάνομαι πως φεύγοντας θα χαίρεται που έφυγα και θα νιώθει αποστροφή στην ιδέα να ξαναπάω πίσω. Μιλάω με τη μαμά, ρωτάω πώς τα πάει στο σχολείο. Συνήθως σχολείο και ιδιαίτερα ή φροντιστήρια έχουν παράλληλη πορεία, οπότε η απάντηση ποτέ δεν αποτελεί έκπληξη. Άλλες μαμάδες φωνάζουν, άλλες αγχώνονται, άλλες πελαγώνουν κι άλλες με ρωτούν τι να κάνουν.

Πώς πρέπει, λοιπόν, να αντιμετωπίσει ο γονιός ένα παιδί που δε διαβάζει; Πότε πρέπει να ανησυχήσει; Και τελικά, πρέπει να ανησυχήσει; Υπάρχει λύση; Είναι μία και λειτουργεί για όλα τα παιδιά; Επιβράβευση ή τιμωρία; Σιωπή ή φωνή;

~ Ζωή Μακρή/ Καθηγήτρια Αγγλικής Γλώσσας

---

Διαβάζοντας το κείμενο της Ζωής θυμήθηκα εκείνη την παλιά ιστορία που μάθαμε από τις γιαγιάδες μας για τη μάνα κουκουβάγια που βρίσκει το παιδί της το ομορφότερο, το καλύτερο και το εξυπνότερο του κόσμου. Το ερώτημα που γεννιέται είναι τι γίνεται όταν τα παιδιά έρχονται να διαψεύσουν τις προσδοκίες μας.

Τα παιδιά γίνονται οι δικές μας προβολές. Μέσα από τη συμπεριφορά τους εκφράζεται ο τρόπος ζωής της οικογένειας, οι προτεραιότητες, οι ανάγκες και τα συναισθήματα. Μέσα από τις επιλογές τους καθρεφτίζονται συχνά οι ίδιοι οι γονείς. Έτσι, ακόμα κι αν εμείς όταν ήμαστε παιδιά νιώθαμε αποστροφή για το διάβασμα και το σχολείο, το να είναι τα παιδιά μας καλοί μαθητές γίνεται θέμα υψίστης σημασίας, καθώς ασυνείδηταμεταφράζεται στο ότι εμείς αποτελούμε καλούς γονείς.

Μόνο που κάθε παιδί έχει τη μοναδικότητά του. Μιλώντας με γονείς και εκπαιδευτικούς το αίτημα που εκφράζεται είναι «πώς θα κάνω το παιδί μου να διαβάσει;». Σπάνια το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στο γιατί ένα παιδί, που η τάση του για μάθηση είναι έμφυτη, αρνείται να διαβάσει. Το αποτέλεσμα είναι να εστιάζουμε στο δέντρο, χάνοντας το δάσος: αδυνατούμε να «ακούσουμε» τις πραγματικές ανάγκες του παιδιού μας και να δημιουργήσουμε εκείνη τη γέφυρα που θα το βοηθήσει να κάνει τα επόμενα βήματα. Ένας φαύλος κύκλος ξεκινά.

Ένας κύκλος που μαθαίνει στα παιδιά πως το να μη διαβάζουν είναι ένας τρόπος να κερδίζουν την προσοχή των γονιών τους, να επικοινωνούν μαζί τους με έναν τρόπο, ακόμα κι αν χαρακτηρίζεται από αρνητικό πρόσημο.

Στην πράξη, λοιπόν, όταν ένα παιδί αρνείται να διαβάσει, πριν θυμώσουμε, είναι σημαντικό να καταλάβουμε γιατί: μπορεί να μην ξέρει τον τρόπο, μπορεί να δυσκολεύεται στη συγκέντρωση, μπορεί να είναι κουρασμένο, μπορεί να μην καταλαβαίνει αυτό που προσπαθεί να μάθει, μπορεί απλώς να αντιδρά στη δική μας πίεση. Κάθε πιθανή απάντηση συνοδεύεται και από μία διαφορετική αντιμετώπιση. Έτσι, για παράδειγμα, σε ένα παιδί που δεν συγκεντρώνεται χρειάζεται να φτιάξουμε ένα περιβάλλον μελέτης απομονωμένο από πολλά ερεθίσματα και να δίνουμε κάθε φορά μικρές και σαφείς οδηγίες. Από την άλλη σε ένα παιδί που απλώς αντιδρά, είναι σημαντικό να κάνουμε ένα βήμα πίσω, επιτρέποντάς του να κάνει τη δική του επιλογή, να βρει το προσωπικό του κίνητρο για μάθηση.

Το κοινό σημείο σε κάθε προσέγγιση είναι ο σεβασμός στην ανάγκη του παιδιού. Η ενεργή ακρόαση και η ενσυναίσθηση βοηθούν στο χτίσιμο μιας λειτουργικής επικοινωνίας μαζί του. Σκοπό αποτελεί το να καταφέρει το παιδί να φρουρεί τα όνειρά του. Το σχολικό διάβασμα αποτελεί έναν από τους δρόμους αλλά όχι τον μοναδικό. Ο γονέας οφείλει να πάρει το παιδί του από το χέρι να εξερευνήσουν μαζί όλους τους πιθανούς δρόμους. Όχι σαν επιβολέας εξουσίας αλλά σαν εκείνο τον πολύτιμο βοηθό, που μαζί του το παιδί θα νιώσει την ασφάλεια και τη σιγουριά να πειραματιστεί και να ανοίξει τα φτερά του.

__________

~ Αθηνά Παπαδοπούλου, Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια (Δραματοθεραπεύτρια)

Φωτογραφικό υλικό Έλενα Κουμίδου

Πηγή: mythia-therapy.gr

Αντικλείδι , http://antikleidi.com

Τα πολλαπλά οφέλη του διαβάσματος για το παιδί

Ο μαγικός κόσμος του βιβλίου ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια των παιδιών. Το ξεφύλλισμα της κάθε σελίδας είναι μια ευκαιρία χαράς, γνώσης και επικοινωνίας. Τα παιδιά γίνονται κοινωνοί ενός μικρόκοσμου που γιγαντώνεται μέσα από το παιχνίδι, την επαφή με το χαρτί και το μολύβι, τη γοητεία της ανάγνωσης. Η δύναμη που έχουν οι εικόνες και οι λέξεις επιτρέπουν στο παιδί να ταξιδέψει στο χώρο της φαντασίας, να ονειρευτεί και να σκεφτεί!!!!

Τα οφέλη που αποκομίζει ένα παιδί διαβάζοντας ένα βιβλίο είναι πολλαπλά όπως όλοι φαντάζεστε. Μέσα από το διάβασμα τα παιδιά μαθαίνουν να συγκεντρώνονται και να κατανοούν τα γεγονότα. Βελτιώνεται το λεξιλόγιο τους, καλλιεργείται η φαντασία και η δημιουργικότητα τους. Επιπλέον αναπτύσσονται οι επικοινωνιακές δεξιότητες τους και ο εγκέφαλος τους εξασκείται στο να λαμβάνει και να επεξεργάζεται νέες πληροφορίες.

Όμως το διάβασμα ενός βιβλίου συντελεί όσο τίποτα άλλο στη δημιουργία μιας μοναδικής επαφής ανάμεσα σε παιδί και γονέα. Εκείνη τη στιγμή που τους διαβάζετε ένα βιβλίο γίνονται συνταξιδιώτες στον υπέροχο κόσμο της φαντασίας και της γνώσης. Μοιράζονται τις σκέψεις, τους προβληματισμούς και την αγωνία για την έκβαση της εκάστοτε ιστορίας. Μέσα από το διάβασμα ενός βιβλίου παρέχεται η δυνατότητα στο γονέα να περάσει μηνύματα στο παιδί του με τον πιο ιδανικό τρόπο και να εκμαιεύσει τις βαθύτερες σκέψεις του παιδιού του.

Κάντε το διάβασμα καθημερινή σας συνήθεια και θα διαπιστώσετε το πόσο ευεργετικά λειτουργεί στο παιδί αλλά και στη μεταξύ σας σχέση. Αφήστε το να χαλαρώσει στην αγκαλιά σας και επικοινωνήστε ουσιαστικά μαζί του. Διαβάστε του αργά και καθαρά, παρατηρήστε τις εικόνες, ακολουθείστε τις λέξεις με το δάχτυλο σας, παροτρύνετε το παιδί να βάλει σε χρονική σειρά τα γεγονότα της ιστορίας που διαβάσατε. Τέλος συζητήστε μαζί του, τι του άρεσε και τι όχι.
Μην χάνετε την ευκαιρία για αυτή τη μοναδική επαφή με το παιδί σας, χαρίστε του απλόχερα τα ανεκτίμητα δώρα του διαβάσματος και μην ξεχνάτε:

«Δεν πρέπει να διδάσκουμε τα μεγάλα βιβλία, πρέπει να διδάσκουμε την ΑΓΑΠΗ για το διάβασμα». B.F Skinner


Πηγή:book-tour.webnode.gr

ΤΕΛΟΣ! Δε θα ξαναφωνάξουμε στα παιδιά μας!

ΕΝΩ ΕΣΥ ΜΟΥ ΦΩΝΑΖΕΣ…

Ενώ εσύ μου φώναζες, μου μάθαινες να σε φοβάμαι…
Ενώ εσύ μου φώναζες, τραυμάτιζες την αυτοπεποίθηση μου…
Ενώ εσύ μου φώναζες, μου μάθαινες ότι δεν είχα αξιοπρέπεια επειδή ήμουν μικρός…
Ενώ εσύ μου φώναζες, μου μάθαινες να μην τολμάω, να μη δοκιμάζω, να μην προσπαθώ να ανακαλύπτω, να μην παίρνω πρωτοβουλίες, για να μη θυμώνεις…
Ενώ εσύ μου φώναζες, με έκανες να νιώθω ασήμαντος και αδύναμος…
Ενώ εσύ μου φώναζες, μου έδειχνες ότι δεν μπορούσα να σε εμπιστεύομαι…
Ενώ εσύ μου φώναζες, μου μάθαινες ότι δεν μπορούσα να σου μιλήσω αν είχα κάποιο πρόβλημα ή κάποιος μου έκανε κακό, γιατί φοβόμουν πώς θα αντιδρούσες…
Ενώ εσύ μου φώναζες, μου μάθαινες ότι όταν αγαπάμε κάποιον, έχουμε δικαίωμα να του φερόμαστε άσχημα…
Ενώ εσύ μου φώναζες, η φωνή σου δεν με άφηνε να σκεφτώ τα λόγια σου…
Ενώ εσύ μου φώναζες, ίδρωνα, η καρδιά μου χτυπούσε δυνατά, το στομάχι και τα αυτιά μου πονούσαν…
Ενώ εσύ μου φώναζες, θύμωνα που δεν νοιαζόσουν για αυτά που ήθελα να σου πω…
Ενώ εσύ μου φώναζες, αναρωτιόμουν που πήγε ο μπαμπάς μου…
Ενώ εσύ μου φώναζες, μου μάθαινες να φωνάζω κι εγώ…
Ενώ εσύ μου φώναζες, ήμουν μόνος μου…
Ενώ εσύ μου φώναζες, σκεφτόμουν ότι δεν μ’ αγαπάς πια…
Ενώ εσύ μου φώναζες, μου μάθαινες ότι επιτρέπεται να φέρομαι άσχημα σε κάποιον πιο αδύναμο από μένα…
Ενώ εσύ μου φώναζες, μου μάθαινες πώς να φερθώ στα παιδιά μου όταν μεγαλώσω…


….
Ενώ εσύ μου φώναζες, δεν φανταζόσουν τον αγώνα που πρέπει να δώσω τώρα που μεγάλωσα, για να μη γίνω σαν εσένα…

Προβλήματα Συμπεριφοράς & Σχολική Βία: φαινόμενα που παίρνουν ανησυχητικές διαστάσεις;

Προβλήματα Συμπεριφοράς & Σχολική Βία. Τα αυξανόμενα προβλήματα συμπεριφοράς, η επιθετικότητα και η βία αποτελούν μια ανησυχητική πραγματικότητα στο σύγχρονο σχολικό περιβάλλον. Οι ψυχολόγοι καταγράφουν σε έρευνες και από την κλινική τους εμπειρία ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια καταγεγραμμένη άνοδος των προβλημάτων συμπεριφοράς στους μαθητές. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο υπάρχει μια αύξηση των ποσοστών του εκφοβισμού και της θυματοποίησης που καταγράφονται στα ελληνικά σχολεία. Οι τελευταίες μελέτες δείχνουν ότι το πρόβλημα του εκφοβισμού και της θυματοποίησης είναι υπαρκτό με το ποσοστό των παιδιών που έχουν πέσει θύματα εκφοβισμού σχεδόν στο 10% του μαθητικού πληθυσμού (Ματσόπουλος, 2009).

Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε κανονική τάξη (Πολυχρονοπούλου, 1995) για να καταγραφεί το είδος και η συχνότητα των προβλημάτων συμπεριφοράς που αντιμετωπίζει ο Έλληνας δάσκαλος, βρέθηκε ότι το 9% των μαθητών παρουσίαζε:

Α) Συμπτώματα Εξωστρεφούς Συμπεριφοράς που διαταράσσουν το σχολικό πρόγραμμα
Β) Συμπτώματα Αναστολής, Ανασφάλειας και Απόσυρσης όχι σε έντονο βαθμό
Γ) Μαθησιακές Δυσκολίες σε Ανάγνωση, Γραφή, Ορθογραφία και Αριθμητική
Δ) Συμπτώματα Σοβαρών Συναισθηματικών Διαταραχών

Ατομικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην εκδήλωση προβλημάτων συμπεριφοράς και σχολικής βίας είναι (Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.):

Τα ατομικά χαρακτηριστικά των παιδιών
Τα χαρακτηριστικά του οικογενειακού περιβάλλοντος
Οι διάφορες πλευρές του σχολικού περιβάλλοντος
Το ψυχολογικό κλίμα του σχολείου
Οι στάσεις των παιδιών, των γονέων και των εκπαιδευτικών απέναντι στη βία
Ο τρόπος προβολής της βίας από τα μέσα ενημέρωσης
Κοινωνικά προβλήματα που ενισχύουν αντικοινωνικές συμπεριφορές
Κατά τον Olweus, ο οποίος άρχισε να μελετά τη σχολική βία από τις αρχές της δεκαετίας του ’70, ασκείται σε κάποιο μαθητή σχολική βία όταν δέχεται συχνά και συστηματικά αρνητικές συμπεριφορές από έναν ή περισσότερους συμμαθητές του.

Αρνητικές συμπεριφορές μπορεί να είναι (Κανδαράκης 2004):

Χτυπήματα και πρόκληση τραυματισμών
Κοροϊδίες, Χειρονομίες, Ειρωνείες και Προσβολές
Καταστροφή προσωπικών αντικειμένων
Σκόπιμος αποκλεισμός και απομόνωση από παρέες, ομαδικά παιχνίδια και κοινωνικές δραστηριότητες
Φραστικές επιθέσεις και απειλές
Σεξουαλική παρενόχληση ή κακοποίηση
Σε έρευνα που έγινε στην Αγγλία (Whitney & Smith, 1991) βρέθηκε ότι το 27% των μαθητών του δημοτικού και 10% των μαθητών της μέσης εκπαίδευσης υπήρξαν θύματα για περισσότερες από μία ή δύο φορές σε διάστημα περίπου τριών μηνών.

Στην Ελλάδα, 10-15% των μαθητών πέφτει θύμα διαφόρων μορφών βίας, ενώ το 5% είναι μαθητές που ασκούν βία. Τα αγόρια εμπλέκονται στο θέμα σχολικής βίας και γίνονται θύτες ή θύματα συχνότερα από τα κορίτσια. Τα περιστατικά ενδοσχολικής βίας εκδηλώνονται περισσότερο στο δημοτικό και γυμνάσιο, ενώ μειώνονται στο λύκειο.

Για τη μείωση των προβλημάτων συμπεριφοράς και βίας στα σχολεία θα πρέπει (Ματσόπουλος, 2009):

Να υπάρξουν καλά εκπαιδευμένοι παιδαγωγοί.
Να υπάρξει αποτελεσματική εκπαιδευτική ηγεσία.
Να παρέχεται υψηλής ποιότητας διδασκαλία.
Να εμπλέκονται οργανωμένα και συστηματικά οι γονείς.
Να υπάρξει μια γενικότερη φιλοσοφία για την αλλαγή του σχολείου και του κλίματος που κυριαρχεί σε αυτό με στοχευμένες παρεμβάσεις στα αίτια του προβλήματος και όχι στα συμπτώματα που συνήθως είναι η επιφάνεια των προβληματικών συμπεριφορών.
Να μην αγνοούνται οι ψυχολογικές ανάγκες των παιδιών, των εκπαιδευτικών και των γονέων.
Σχολικοί ψυχολόγοι και ειδικοί επιστήμονες να υπάρξουν στα δημόσια σχολεία, οι οποίοι θα μπορούν να βοηθούν τα μέγιστα στο να κατανοηθούν οι ψυχολογικές διαδικασίες της αποτελεσματικής εκπαίδευσης για όλους τους μαθητές με καλύτερα αποτελέσματα για τους ίδιους, τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς.
Στόχος των εκπαιδευτικών συστημάτων να είναι η πρόληψη, δηλαδή τα εκπαιδευτικά συστήματα να δρουν πριν εμφανιστούν τα διάφορα προβλήματα συμπεριφοράς, μάθησης, και προτού ακόμα εξελιχθούν σε σοβαρότερα προβλήματα βίας και επιθετικότητας. Για παράδειγμα, ένα παιδί με Μαθησιακές Δυσκολίες αν δεν υποστηριχθεί αποτελεσματικά είναι ένας «καλός υποψήφιος» προβληματικών συμπεριφορών. Η έγκαιρη και ουσιαστική στήριξη αυτού του μαθητή αποτελεί πρόληψη των προβληματικών συμπεριφορών.
Να δίνονται ξεκάθαροι κανόνες για την αποδεκτή συμπεριφορά και συνέπειες για την προβληματική συμπεριφορά βασισμένες σε μια ολοκληρωμένη φιλοσοφία για την τροποποίηση της συμπεριφοράς των μαθητών.
Να υπάρξει θετικό κλίμα στο σχολείο με συνεργατική ατμόσφαιρα, ισότητα και δικαιοσύνη, τάξη και πειθαρχία, γονεϊκή συμπλοκή, αφοσίωση των διδασκόντων στην εξέλιξη των μαθητών, φροντίδα και ευαισθησία, καλές διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ μαθητών και διδασκόντων.
Πηγές
Ε.Ψ.Υ.Π.Ε. (2008). Ενδοσχολική βία και εκφοβισμός. Αιτίες, επιπτώσεις, αντιμετώπιση. Ανακτήθηκε από http://www.epsype.gr/images/gia_ekpaideutikous.pdf
Κανδαράκης, Α (2004). Συνυπάρχουν οι Μαθησιακές Δυσκολίες με τα προβλήματα συμπεριφοράς; Θεωρητική διερεύνηση – Πρακτική Αντιμετώπιση. Αθήνα: Σαββάλας.
Ματσόπουλος, Α. (2009). Επιθετικότητα και βία στα σχολεία: στρατηγικές αντιμετώπισης. Ανακτήθηκε από http://old.law.uoa.gr/crime-research/via-schools.pdf
Πολυχρονοπούλου, Σ. (1995). Παιδιά και Έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες. Αθήνα.

Τι να κάνετε αν το παιδί σας διαβάζει αργά και διστακτικά - αντιμετώπιση δυσαναγνωσίας

Πολλά παιδιά παρουσιάζουν δυσκολία στην ανάγνωση, ακόμα και μετά την Α' και τη Β' Δημοτικού, κάτι που αποκαλείται δυσαναγνωσία. Το πιο σύνηθες φαινόμενο είναι η αργή και διστακτική ανάγνωση, χωρίς σωστή έκφραση και ακρίβεια. Επίσης συνήθως τα παιδιά που διαβάζουν αργά δεν καταλαβαίνουν αυτό που διαβάζουν.


Αν το παιδί είναι στα αρχικά στάδια εκμάθησης της ανάγνωσης του δίνουμε λίγο χρόνο μήπως και ξεπεράσει τη δυσκολία. Μερικές συμβουλές είναι:

- Βεβαιωθείτε ότι γνωρίζει όλα τα φωνήματα καλά.
- Βεβαιωθείτε ότι μπορεί αν διαβάζει γρήγορα όλες τις συλλαβές - τον πίνακα της ανάγνωσης.
- Διαβάστε πρώτα εσείς το κείμενο, βάζοντας όμως το παιδί να δείχνει με το δάχτυλο του ή ένα μολύβι κάθε λέξη μέσα στο κείμενο που διαβάζετε.
- Διαβάστε μαζί! Έτσι δεν θα νοιώθει άβολα αν κάπου κομπιάζει. Μετρήστε μέχρι το τρία και ξεκινήστε την ανάγνωση κειμένου ή λέξεων μαζί.
- Κάντε μικρές λίστες με λέξεις από το κείμενο για να διαβάζει το παιδί δυνατά.
- Υπενθυμίζετε στο παιδί τι πρέπει να κάνει στα σημεία στίξης.
- Αν δυσκολεύται σε μια λέξη, χωρίστε την σε συλλαβές με χρώματα για να μάθει να τη διαβάζει σωστά. π.χ. πα ρα θυ ρο
- Σημειώστε ποιες λέξεις δυσκολεύουν το παιδί σε κάθε μάθημα και φτιάξτε λίστες για ανάγνωση με λέξεις ή απλές προτάσεις.
- Φτιάξτε πίνακες ανάγνωσης π.χ. ομοιοκαταληξίας με λέξεις π.χ. λέξεις που μοιάζουν με την λέξη μπαλόνι - πεπόνι, μπαλκόνι, τρομπόνι, σεντόνι, λεμόνι
- Δώστε έμφαση στη σωστή έκφραση όταν διαβάζετε στο παιδί. Μπορείτε επίσης να διαβάζετε μια ιστορία ή ένα διάλογο με διαφορετικούς τρόπους π.χ. με ενθουσιασμό, με απογοήτευση, με αστείο τρόπο ή με σοβαρό Με λίγα λόγια.....αυτοσχεδιάστε ώστε να καταλάβει το παιδί τους διαφορετικούς τρόπους ανάγνωσης.
- Όταν διαβάζετε διαλόγους αλλάξτε τις φωνές σας! Αρέσει πολύ στα παιδιά! Γενικά να προτιμάτε κείμενα με διαλόγους αν θέλετε να διδάξετε τον σωστό τρόπο έκφρασης της ανάγνωσης.
- Αφού ολοκληρωθεί η ανάγνωση ενός κειμένου, κάντε ερωτήσεις για να δείτε αν το παιδί έχει καταλάβει αυτό που διάβασε.
- Όταν το παιδί διαβάζει κάτι δυνατά και κομπιάζει σε κάποια λέξη, δώστε του λίγο χρόνο να επεξεργαστεί και να μπορέσει να διαβάσει τελικά τη λέξη. Μην σπεύδετε λοιπόν να πείτε εσείς τη λέξη!
- Διορθώστε πολύ ευγενικά και διακριτικά τα όποια λάθη του παιδιού.
- Μιλήστε με τη δασκάλα ώστε να μην βάζει το παιδί να διαβάζει δυνατά στην τάξη, μέχρι να βελτιωθεί η ικανότητα του στην ανάγνωση.
- Τονίστε την αυτοπεποίθηση του παιδιού επιβραβεύοντας ακόμα και μια μικρή βελτίωση!
- Διαβάστε βιβλία....αλλιώς! Ιδέες για ανάγνωση το καλοκαίρι

Αν οι δυσκολίες επιμένουν τότε πρέπει να κάνετε παρέμβαση ειδικής αγωγής με στόχο τη βελτίωση της ανάγνωσης με εξατομικευμένο πρόγραμμα βασισμένο στις ιδιαίτερες ανάγκες και δυσκολίες του κάθε παιδιού.

Η δυσκολία στην ανάγνωση πρέπει να αντιμετωπισθεί άμεσα γιατί η ανάγνωση είναι πολύ ουσιαστική για όλα τα μαθήματα. Το παιδί με δυσαναγνωσία θα νοιώθει άβολα να διαβάζει δυνατά μέσα στην τάξη και σταδιακά δεν θα θέλει να διαβάζει τίποτα, ούτε καν ένα ευχάριστο εξωσχολικό βιβλίο, θα αντιπαθήσει δηλαδή το διάβασμα συνολικά.

Σοφία Τσιντσικλόγλου
Ειδική Παιδαγωγός
sofiatsin@gmail.com
paidagwgos.blogspot.gr

Πώς να κάνετε παιχνίδι το διάβασμα των παιδιών

Για πολλούς γονείς, το άνοιγμα των σχολείων μετά τις καλοκαιρινές διακοπές σηματοδοτεί και την έναρξη μιας δύσκολης περιόδου για τους ίδιους και τα παιδιά τους.
Αυτοί οι γονείς γνωρίζουν καλά πως -καθώς θα προχωράει η σχολική χρονιά και η ύλη θα αυξάνεται σε ποσότητα και δυσκολία -θα πρέπει να σταθούν κυριολεκτικά πάνω από τα παιδιά τους, διευκολύνοντάς τα στην καθημερινή μελέτη.

Στις μέρες μας όμως, αρκετά παιδιά μαθαίνουν να εξαρτώνται αποκλειστικά από τους γονείς τους όσον αφορά στην επεξεργασία της σχολικής ύλης, με αποτέλεσμα να τους εξαντλούν.
Έτσι, οι σχολικές ευθύνες μοιάζουν να βαραίνουν τελικά τους ώμους και των δύο.
Παρακάτω είναι μερικοί τρόποι που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε προκειμένου να διδάξουμε στα παιδιά μας πώς να αντλούν χαρά από τα μαθήματα, αντί να τα αντιμετωπίζουν ως αναγκαίο κακό.

Εξηγήστε στα παιδιά πως η καθημερινή μελέτη είναι μια από τις υποχρεώσεις της ηλικίας τους, αλλά υποσχεθείτε τους ότι θα είστε δίπλα τους εφόσον χρειάζονται επεξηγήσεις πάνω σε συγκεκριμένα θέματα.
Για παράδειγμα, μπορείτε από κοινού να συζητήσετε την κεντρική ιδέα ενός κειμένου ή να τα βοηθήσετε να κατανοήσουν τη διαδικασία μιας μαθηματικής εξίσωσης, αλλά μην κάνετε τις σχολικές εργασίες αντί γι’ αυτά.
Τα παιδιά μαθαίνουν ό,τι το μόνο που χρειάζεται προκειμένου να αποδράσουν από τη μελέτη, είναι να γκρινιάξουν στους γονείς τους σχετικά με τα μαθήματα.

Τότε αναλαμβάνουν οι γονείς την ευθύνη, τα παιδιά παύουν να προσπαθούν, δεν μαθαίνουν να σκέφτονται δημιουργικά ή να τολμούν και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ενδυνάμωση μιας παθητικής στάσης για το σχολείο, που μπορεί να εξελιχθεί σε αποστροφή ή αδιαφορία για τα μαθήματα.

Θεσπίστε σαφείς κανόνες γύρω από τη μελέτη για το σχολείο.
Για παράδειγμα, το παιδί μπορεί να μάθει να κάνει τις εργασίες του το Σάββατο το πρωί, έτσι ώστε να έχει την Κυριακή στη διάθεσή του για τον εαυτό του και για παιxνίδι.
Πολλά παιδιά, αναβάλλουν τις υποχρεώσεις τους μέχρι την τελευταία στιγμή, με αποτέλεσμα να μην προλαβαίνουν και να αισθάνονται μονίμως κουρασμένα, επειδή κουβαλάνε το βάρος των εργασιών τους στο μυαλό.

Μην περιμένετε ότι τα παιδιά θα διαβάσουν αν η τηλεόραση στο σπίτι είναι μονίμως ανοιχτή.

Διαβάστε τους Ιστορία, σαν να πρόκειται για ένα παραμύθι.
Aπολαύστε μαζί τη μαγεία ενός λογοτεχνικού κειμένου, πειραματιστείτε με το φυσικό περιβάλλον, αντιμετωπίστε τα Μαθηματικά σαν σπαζοκεφαλιά.
Δείτε μαζί τα μαθήματα με άλλο μάτι, αγαπήστε την ουσία τους και αποβάλλετε το άγχος που προκαλεί το κυνήγι για το «'Αριστα».

Βεβαιωθείτε πως έχουν κάνει όλες τους τις εργασίες πριν πέσουν για ύπνο, αλλά μην τους επιτρέπετε να ξενυχτούν διαβάζοντας.
Τα παιδιά χρειάζονται ένα ισορροπημένο πρόγραμμα, στο οποίο θα υπάρχει χρόνος τόσο για το σχολείο, όσο και για τη φροντίδα του εαυτού τους. Ο ύπνος είναι πολύτιμος.

Μειώστε τις εξωσχολικές δραστηριότητες των παιδιών. Δεν θέλουμε τα παιδιά να μετατραπούν σε καλοκουρδισμένες μηχανές που κινούνται στο ρυθμό των δικών μας φιλοδοξιών.
Δείξτε στα παιδιά ότι τα εμπιστεύεστε να κάνουν τη δουλειά που τους έχουν αναθέσει οι δάσκαλοι.
Μερικοί γονείς παρεμβαίνουν στη μελέτη των παιδιών τους, για να τα βοηθήσουν να είναι «τέλεια».
Συχνά, πετυχαίνουν το αντίθετο: να μεγαλώνουν άβουλα, αγχωμένα για τις επιδόσεις τους παιδιά, με μηδενική εμπιστοσύνη στον εαυτό τους.

Αποδεχθείτε την αποτυχία. Είναι ένα σημαντικό κομμάτι της προσωπικής ωρίμανσης.
Τα παιδιά μπορούν να μάθουν να δουλεύουν συστηματικά, να είναι συνεπή προς τις υποχρεώσεις και τον εαυτό τους και να συνεχίζουν να προσπαθούν ακόμα και μετά από κάποια ήττα.
Δεν χρειάζεται όμως να βρίσκονται πάντα στην κορυφή. Άλλωστε, αυτό που έχει σημασία είναι η διαδρομή.
Συνεργαστείτε με το σχολείο των παιδιών σας. Γνωρίστε τους δασκάλους των παιδιών σας και ζητήστε τους καθοδήγηση, εφόσον χρειαστεί.

Χρησιμοποιείστε δημιουργικά το Διαδίκτυο. Αντί για παιχνίδι, τα παιδιά μπορούν να κάνουν έρευνα πάνω σε ένα θέμα, χρησιμοποιώντας το Internet.
Μπορούν να ανακαλύψουν τους θησαυρούς μιας ξένης γλώσσας, να βρουν πηγές που αναφέρουν πληροφορίες για ένα θέμα ή να μάθουν περισσότερες λεπτομέρειες για άλλες χώρες και πολιτισμούς.

Είναι σημαντικό να ρωτάμε συχνά τα παιδιά μας για τις εντυπώσεις τους από το σχολείο, να συζητάμε τους προβληματισμούς τους και να μοιραζόμαστε τις καλές και κακές στιγμές της σχολικής καθημερινότητάς τους.
Μ' αυτόν τον τρόπο τους δίνουμε το ξεκάθαρο μήνυμα ότι η προσπάθειά τους είναι σημαντική για μας και ότι περιμένουμε απ' αυτά να διδαχθούν από τις εμπειρίες τους.


Δέσποινα Λιμνιωτάκη

Το διάβασμα των παιδιών με διάσπαση προσοχής- 10 βασικές συμβουλές

Τα παιδιά με διάσπαση προσοχής συνήθως δυσκολεύονται με την καθημερινή μελέτη στο σπίτι. Ξεκινούν το διάβασμα, αλλά σύντομα αρχίζουν να χαζεύουν, να σκέφτονται άλλα πράγματα και τελικά να μην ολοκληρώνουν τις ασκήσεις τους, ενώ κάθονται στο γραφείο τους. Παραπονιούνται ότι διαβάζουν για ώρες, χωρίς μάλιστα το επιθυμητό αποτέλεσμα!

Στην πραματικότητα δεν χρειάζονται ώρες διαβάσματος, ούτε φωνές, ούτε κυνηγητό μέσα στο σπίτι, ούτε απειλές, αλλά οργάνωση:
1. Ώρα και μέρος: Να έχετε συγκεκριμένη ώρα έναρξης του διαβάσματος. π.χ. μετά το μεσημεριανό φαγητό, καθώς επίσης και συγκεκριμένο χώρο π.χ. στο δωμάτιο του και όχι όπου τύχει!

2. Λίστα καθηκόντων: Βοηθήστε το παιδί να οργανώσει το διάβασμα του. Δείτε μαζί το πρόγραμμα της επόμενης μέρας και σημειώστε σε ένα χαρτί τι έχει να κάνει. Φτιάξτε δηλαδή μια λίστα - αρχικά μαζί, σύντομα το παιδί θα την φτιάχνει μόνο του - με τις ασκήσεις. π.χ.
Μαθηματικά σελ 23 άσκηση 1 και 2
Γλώσσα σελ 11 άσκηση 4
Ιστορία κεφ. 5
Ορθογραφία σελ 20
Έτσι το παιδί θα ξέρει τι έχει να κάνει και θα μπορεί να σβήνει κάθε άσκηση που ολοκληρώνει. Δοκιμάστε το, είναι πολύ αποτελεσματικό, και για παιδιά χωρίς μαθησιακές δυσκολίες!

3. Ησυχία: Και δεν εννοώ ότι όταν διαβάζει το παιδί δεν θα κουνιούνται οι υπόλοιποι στο σπίτι, αλλά να περιορίσετε τους θορύβους όπως οι ομιλίες στο σπίτι ή στο τηλέφωνο και η τηλεόραση να είναι κλειστή. Μην μαθαίνετε το παιδί να διαβάζει στην απόλυτη ησυχία απλά μειώστε τους θορύβους που μπορεί να του αποσπάσουν την προσοχή.

4. Αφήστε το παιδί μόνο του: Αφού βεβαιωθείτε ότι το παιδί ξέρει ποιες ασκήσεις έχει και τι πρέπει να κάνει σε αυτές, απομακρυνθείτε από το δωμάτιο και μην κάθεστε μαζί του. Αλλιώς θα μάθει να διαβάζει μόνο μαζί με κάποιον....κάτι που θα είναι κουραστικό τελικά!

5. Έλεχος προόδου: Ανά τακτά χρονικά διαστήματα π.χ. κάθε 10-15 λεπτά περάστε από το δωμάτιο, ρωτήστε το παιδί αν προχωράει, αν θέλει βοήθεια και σε ποιο σημείο βρίσκεται, ενθαρρύνοντας και επιβραβεύοντας. Έτσι θα ξέρει το παιδί ότι πρέπει να προχωρήσει μέχρι να ξαναπάτε και θα βεβαιωθείτε ότι δεν κάθετε απλά στο γραφείο του αλλά διαβάζει. Αν τυχόν έχει αφαιρεθεί η προσοχή του, με αυτόν τον τρόπο θα επανέλθει!

6. Υπομονή: Μπορεί να σας φαίνεται παράξενο που το παιδί σας αφαιρείται τόσο εύκολα και να εκνευρίζεστε, όμως δεν πρέπει! Μην αρχίζετε χαρακτηρισμούς τύπου "είσαι τεμπέλης, αφηρημένος, χαζός, γιατί δεν είσαι σαν τον αδερφό ή την αδερφή σου " και άλλα τέτοια που μόνο κακό κάνουν! Μείνετε ήρεμοι, χρησιμοποιείστε την επιβράβευση και τη θετική ενίσχυση και αποφύγετε τις τιμωρίες!

7. Ενημερώστε τον εκπαιδευτικό της τάξης: Μιλήστε με το δάσκαλο/ δασκάλα του παιδιού σας και πείτε του ότι το παιδί σας προσπαθεί πολύ με το διάβασμα και ζητήστε να επαινεί την προσπάθεια και όχι μόνο το αποτέλεσμα.

8. Τα τετράδια στην τσάντα: Πολλές φορές το παιδί κάνει ασκήσεις αλλά τελικά ξεχνά τα τετράδια στο σπίτι και ενώ οι συμμαθητές παρουσιάζουν τη δουλειά τους στην τάξη, το παιδί σας κάθεται αμέτοχο...! Σιγουρευτείτε ότι έχει βάλει τα απαραίτητα στην τσάντα του, ώστε να επιβραβευθεί ο κόπος του.

9. Μην διορθώνετε τα λάθη του: Αν το παιδί σας π.χ. κάνει ορθογραφικά λάθη, δείτε τα μαζί, συζητήστε τα, βοηθήστε το να εντοπίζει τα λάθη του και να τα διορθώνει. Δεν έχει σημασία να παρουσιάζει τα τέλεια γραπτά στο σχολείο, αλλά να μαθαίνει!

10. Βοήθεια ειδικού: Αν παρά τις προσπάθειες σας το παιδί δυσκολεύεται στα μαθήματα, στο σχολείο ή στο διάβασμα στο σπίτι, αναζητήστε εξειδικευμένη βοήθεια. Η παρέμβαση ειδικής αγωγής με εξατομικευμένο πρόγραμμα, βασισμένο στις δυσκολίες του παιδιού σας, είναι απαραίτητη και μάλιστα από τις μικρές τάξεις του δημοτικού.

Σοφία Τσιντσικλόγλου
Ειδική Παιδαγωγός
sofiatsin@gmail.com
paidagwgos.blogspot.gr

Πως θα κάνετε το παιδί σας να διαβάζει βιβλία

Πολύ συχνά οι γονείς λένε ότι το παιδί τους δεν διαβάζει εξωσχολικά βιβλία και ότι δεν ενδιαφέρεται για οτιδήποτε περιλαμβάνει ανάγνωση. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι έχει παρεξηγήσει την ανάγνωση, την έχει βαρεθεί λόγω σχολείου ή ότι δεν του έδειξε κάποιος την ομορφιά της ανάγνωσης!
Κάτι πολύ απλό που μπορείτε να κάνετε για να αλλάξετε σταδιακά την αρνητική στάση του παιδιού είναι να διαβάζετε εσείς μια ιστορία στο παιδί! Η καθημερινή ή έστω συχνή ανάγνωση βοηθά το παιδί:


- να ακούει την γλώσσα και να μαθαίνει νέες λέξεις
- να προσέχει την ώρα που διαβάζετε - να συγκεντρώνεται σε κάτι που ακούει
- να αγαπήσει το διάβασμα και τα βιβλία
- είναι μια συνήθεια που δυναμώνει το δεσμό ανάμεσα στο παιδί και τους γονείς (ναι μπαμπάδες μπορείτε κι εσείς να διαβάζετε με τα παιδιά σας!!)
- έρευνες έχουν δείξει ότι η καθημερινή συνήθεια δημιουργεί καλούς αναγνώστες στο μέλλον
- δείχνει τη θετική πλευρά της ανάγνωσης
Τα σωστά βήματα
1. Επιλέξτε ένα βιβλίο σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα και την ηλικία του παιδιού ή ακόμα καλύτερα δώστε του την ευκαιρία να επιλέξει.
2. Συζητήστε για το εξώφυλλο, τον τίτλο, κάντε εικασίες για το τι μπορεί να περιέχει, μιλήστε για το συγγραφέα και για τους ήρωες του βιβλίου.
2. Ορίστε κάποια ώρα διαβάσματος του βιβλίου- συνήθως γίνεται το απόγευμα ή πριν τον ύπνο.
3. Διαβάστε κάθε μέρα, ακόμα και αν είναι μόνο για λίγα λεπτά.
4. Σταματήστε σε σημείο που να κάνει το παιδί να ανυπομονεί να ακούσει τη συνέχεια.
5. Να αλλάζετε τη φωνή σας σύμφωνα με το περιεχόμενο της ιστορίας, κάντε ανάλογες κινήσεις και γκριμάτσες, για να είναι "ζωντανή" η ανάγνωση σας.
6. Αν το βιβλίο περιέχει εικόνες, να τις δείχνετε στο παιδί καθώς διαβάζετε.
7. Μην διαβάζετε πολύ γρήγορα, απολαύστε την ώρα αυτή με το παιδί σας.
8. Συνδέστε τα γεγονότα της ιστορίας με πράγματα από την πραγματική ζωή, όταν είναι εφικτό. Συζητήστε για τις επιλογές του ήρωα, ρωτήστε τι θα έκανε το παιδί σας αν βρισκόταν στη θέση του ήρωα, για συναισθήματα που τυχόν προκαλούνται και γενικά για τα σημαντικά σημεία του βιβλίου.
9. Όταν τελειώσει ένα βιβλίο, ζητήστε από το παιδί να κάνει κριτική στο βιβλίο που διαβάσατε,να σας πει τι του άρεσε ή όχι και τι του έκανε εντύπωση. Μπορεί επίσης να ζωγραφίσει κάτι σχετικό και να πει την ιστορία περιληπτικά.
10. Να διαβάζετε διάφορα είδη βιβλίων π.χ. παραμύθια αλλά και διηγήματα.

Σοφία Τσιντσικλόγλου


Ειδική Παιδαγωγός


sofiatsin@gmail.com


paidagwgos.blogspot.gr

Εκμάθηση ξένων γλωσσών στα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες

Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες μπορούν να μάθουν ξένες γλώσσες; Μπορούν! Συχνά μάλιστα μαθαίνουν ευκολότερα τα αγγλικά από ότι τα ελληνικά, επειδή για παράδειγμα τα αγγλικά δεν χρειάζονται τόνους ούτε έχουν 5 διαφορετικά "ι"...! Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν έχουν δυσκολίες. Οι κυριότερες είναι:

Στη γραφή
- σύγχυση γραμμάτων που μοιάζουν οπτικά b-d, p-d, m-n, p-q
- σύγχιση γραμμάτων που μοιάζουν ακουστικά π.χ. p-b, d-b, d-t, g-j
- παραποίηση λέξεων που μοιάζουν

- μετατόπιση συλλαβών
- αντικαθιστούν γράμματα που μοιάζουν ακουστικά
- γράφουν μόνο τα γράμματα που ακούνε σε μια λέξη
- δυσκολεύονται στη δομή προτάσεων
- μεγάλη δυσκολία στους χρόνους των ρημάτων
- μεγάλη δυσκολία στην εκμάθηση των ανώμαλων ρημάτων (αυτά εξάλλου είναι δύσκολα και για τους μαθητές χωρίς μαθησιακές δυσκολίες!)

Στην ανάγνωση
- διαβάζουν σαν....ρομπότ!
- αντικαθιστούν λέξεις με παρόμοιες
- χάνουν τη σειρά στο κείμενο
- δεν κατανοούν όσα διαβάζουν

Μερικές συμβουλές για καθηγητές ξένων γλωσσών:
* Χρησιμοποιήστε την πολυαισθητηριακή μέθοδο που συνδυάζει ήχους, εικόνες, αφή κλπ.
Για παράδειγμα χρησιμοποιήστε εικόνες για εκμάθηση λεξιλογίου. Βάλτε το παιδί να ζωγραφίσει τη λέξη που διδάσκετε, να φτιάξει μικρές προτάσεις ζωγραφίζοντας το νόημα τους.
* Χρησιμοποιήστε ήχους, π.χ. τον ήχο της βροχής, του γαβγίσματος, την κόρνα κλπ διδάσκοντας την αντίστοιχη λέξη.
* Χρησιμοποιήστε διαφορετικά χρώματα για να ξεχωρίσετε γράμματα ή συλλαβές που μπερδεύουν συχνά.
* Φτιάξτε λίστες λέξεων που ταιριάζουν
π.χ. η λίστα των φρούτων
Βάλτε τα παιδιά να αντιστοιχίσουν την κάθε λέξη με το ανάλογο φρούτο
* Φτιάξτε λίστες με τα πιο συχνά ρήματα και επίθετα.
* Οργανώστε τα ανώμαλα ρήματα ανάλογα με την κατάληξη που παίρνουν
π.χ. buy - bought bite - bitten
fight - fought broke - broken
bring - brought choose - chosen
* Τονίστε το τμήμα των λέξεων που πρέπει να προσέξουν τα παιδιά, αυτό δηλαδή που συχνά συγχέουν στον προφορικό λόγο.
* Κάντε το μάθημα ευχάριστο, διαδραστικό και ενδιαφέρον!
* Μάθετε τους τραγούδια! Τα παιδιά συνήθως ακούνε ξένη μουσική. Δώστε τους να διαβάσουν και να μάθουν κάποια γνωστά και όμορφα αγγλικά τραγούδια.
* Να είστε υπομονετικοί και να τους δίνετε το απαραίτητο χρονικό περιθώριο για τις ασκήσεις
* Μην φορτώνεται τα παιδιά με πολλές ασκήσεις για το σπίτι
* Κάντε συχνές επαναλήψεις σε σημαντικά πράγματα όπως οι χρόνοι των ρημάτων.

Σοφία Τσιντσικλόγλου
Ειδική Παιδαγωγός
sofiatsin@gmail.com
paidagwgos.blogspot.gr

Κανόνες πώς να μελετώ σωστά

Υποστηρικτικές συνθήκες εργασίας:

Χώρος εργασίας:

· Είναι προτιμότερο να επιλέγεται ο ίδιος πάντοτε χώρος.

· Στο τραπέζι πρέπει να υπάρχουν αποκλειστικά και μόνο αυτά που είναι απαραίτητα για το διάβασμα του συγκεκριμένου μαθήματος.

· Κατά τα διαλείμματα είναι απαραίτητο να γίνεται αλλαγή του χώρου.

Ώρες εργασίας:

· Ο κάθε μαθητής πρέπει να βρει ποιες ώρες είναι γι’ αυτόν οι πιο αποδοτικές.

· Είναι προτιμότερο να υπάρχουν προκαθορισμένες ώρες διαβάσματος. Κάθε αλλαγή συνήθειας απαιτεί και ανάλογο χρόνο προσαρμογής.




Διαλείμματα:

· Τα διαλείμματα είναι σημαντικά, απαραίτητα και βοηθούν τη μάθηση.

· Η διάρκεια του διαλείμματος πρέπει να προκαθορίζεται και να τηρείται.

· Οι δραστηριότητες κατά τα διαλείμματα πρέπει να διαφοροποιούνται από τη διαδικασία του διαβάσματος.

· Κατά τα σύντομα διαλείμματα αποφύγετε τις δραστηριότητες που διακόπτονται δύσκολα (τηλεόραση, ηλεκτρονικά παιχνίδια).

Σωματική ευεξία:

· Κατάλληλη διατροφή.

· Συστήνεται η κίνηση ως αντισταθμιστικός παράγοντας (για παράδειγμα, κατά τα διαλείμματα).

· Είναι απαραίτητος αρκετός ύπνος για την αναζωογόνηση του σώματος.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΔΙΑΒΑΣΜΑΤΟΣ



Γενικός σχεδιασμός με ισχύ για όλο το χρόνο
Ανάλογα με το πρόγραμμα των μαθημάτων, αφιερώνω λίγη ώρα κάθε μέρα ή λίγες ώρες στο τέλος της εβδομάδας για να ξαναδιαβάσω τις σημειώσεις που κράτησα στα μαθήματα (Ποιο θέμα αναπτύχθηκε; Τι σημαντικό ειπώθηκε;). Συγκεντρώνω και διαβάζω τα άρθρα, τα κεφάλαια των βιβλίων ή τις σημειώσεις που πρότεινε ο καθηγητής μας.
Χρόνος και χωρισμός της ύλης για μια συγκεκριμένη εξέταση:

· Προμηθευόμαστε όλα τα απαραίτητα βιβλία και βοηθήματα.

· Δοκιμαστική μάθηση για 3-5 ημέρες ώστε να βρω:
– Πόσες ώρες μπορώ να διαβάζω ημερησίως;
– Πόσες σελίδες κατά μέσο όρο καταφέρνω να διαβάσω;

· Συγκεκριμένος σχεδιασμός για να ξέρω:
– Πόσες ώρες χρειάζομαι για να διαβάσω μια φορά όλη την ύλη;
– Πόσες ώρες χρειάζομαι για την επανάληψη αυτής της ύλης;
– Πόσος χρόνος μου είναι απαραίτητος για την τελική επανάληψη;

· Απρόοπτα γεγονότα: Φροντίζω να συνυπολογίσω και το χρόνο για τυχόν απρόσμενες υποχρεώσεις.

· Λεπτομερής σχεδιασμός: Ο εβδομαδιαίος σχεδιασμός περιλαμβάνει ένα ρεαλιστικό πρόγραμμα μελέτης για μια εβδομάδα.

Λάθη στο σχεδιασμό

Όταν το ημερήσιο πρόγραμμα δεν μπορεί να εκπληρωθεί, πρέπει να τεθεί άμεσα το ερώτημα εάν το κενό αυτό πρέπει να καλυφθεί με εκούσια μείωση του ελεύθερου χρόνου. Σε περίπτωση επανειλημμένης αποτυχίας εκπλήρωσης του προγράμματος, θα πρέπει να αναζητηθεί άμεσα ο λόγος, έτσι ώστε να αποφευχθεί μελλοντική επανάληψη και να καταρτιστεί ένας νέος σχεδιασμός της μελέτης.

ΜΕΡΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΠΑ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΧΝΩ ΓΡΗΓΟΡΑ ΚΑΙ ΕΥΚΟΛΑ

Υπάρχουν λίγοι γενικοί κανόνες οι οποίοι ισχύουν για όλους. Ο καθένας πρέπει να βρει αυτούς που ισχύουν για τον εαυτό του.
· Τα περισσότερα τα ξεχνούμε αμέσως μετά το διάβασμα, γι’ αυτό πρέπει να ξεκινούμε αμέσως με την επανάληψη τμημάτων της ύλης που έχουμε να διαβάσουμε.
· Όσο πιο νωρίς ξεκινούμε την επανάληψη, τόσο πιο λίγες επαναλήψεις είναι απαραίτητες.

· Ακόμα και εάν ξεχάσουμε κάτι που μάθαμε καλά στο παρελθόν, μια επανάληψη θα το επανενεργοποιήσει.

· Όσο περισσότερες λεπτομέρειες περιέχει η ύλη, τόσο πιο πολλές επαναλήψεις είναι απαραίτητες.

Σχολικός εκφοβισμός (bullying): Τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται

Μορφές εκφοβισμού
• Σωματικός: φυσικός τραυματισμός ή απειλή τραυματισμού προς κάποιον. Εκδηλώνεται με σπρωξίματα, σκουντήματα, αγκωνιές, γροθιές και κλοτσιές, τρικλοποδιές, χτυπήματα με αντικείμενα, τσιμπήματα και δαγκωνιές, περιορισμό του άλλου μέσω σωματικών πρακτικών.

• Λεκτικός: συστηματική χρησιμοποίηση υβριστικών εκφράσεων, φραστικών επιθέσεων, προσβολών και απειλών, αγενών σχολίων και ειρωνείας, χρήση παρατσουκλιών.
• Εκφοβισμός με εκβιασμό: εκούσια απόσπαση χρημάτων ή προσωπικών αντικειμένων, η οποία συνοδεύεται από απειλές ή και τον εξαναγκασμό σε αντικοινωνικές πράξεις.
• Έμμεσος ή κοινωνικός: προσπάθεια για κοινωνική απομόνωση ή αγνόηση ατόμου, για άσκηση επιρροής στην ομάδα των συνομηλίκων ώστε να αισθανθούν αντιπάθεια για κάποιο συγκεκριμένο συμμαθητή τους, διάδοση κακόβουλων φημών και ψευδών.
• Ηλεκτρονικός: αποστολή απειλητικού ή υβριστικού υλικού μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, των υπηρεσιών MMS και SMS που παρέχουν τα κινητά τηλέφωνα και των διαδικτυακών τόπων κοινωνικής δικτύωσης, χρήση ή παραποίηση των προσωπικών δεδομένων κάποιου ατόμου, αποκλεισμός του από μια δικτυακή ομάδα, κλήσεις στο κινητό του από άγνωστο νούμερο.
• Ρατσιστικός: διάδοση αρνητικών σχολίων εξαιτίας της καταγωγής, της κοινωνικής τάξης, της οικονομικής κατάστασης, της διαφορετικότητας.
• Σεξουαλικός: υβριστικά σχόλια, σκίτσα και γκράφιτι με σεξουαλικό περιεχόμενο, ανήθικες χειρονομίες, ανεπιθύμητο άγγιγμα, μέχρι και σοβαρές σεξουαλικές επιθέσεις.

Τρόποι πρόληψης και αντιμετώπισης
Στα πλαίσια της πρόληψης έχουν εφαρμοστεί κάποια προγράμματα κατά του εκφοβισμού και της ενδοσχολικής βίας (π.χ. Νορβηγικό μοντέλο Dan Olweus, φινλανδικό μοντέλο KIVAKOULOU, στην Ελλάδα το πρόγραμμα της Ε.Ψ.Υ.Π.Ε. «Stop στην ενδοσχολική βία» κ.α.).

Η αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων αυτών οφείλεται κυρίως στην υιοθέτηση της Κοινωνικής-Οικολογικής προσέγγισης, μιας ολιστικής προσέγγισης, που στοχεύει στην αλλαγή του κλίματος του σχολείου, ώστε να μην αναπαράγει τη βία. Στα πλαίσια της ολιστικής προσέγγισης οι παρεμβάσεις αφορούν όλους: το σχολείο, την τάξη, τον εκπαιδευτικό, τους μαθητές, τους γονείς τους και ολόκληρη την τοπική κοινωνία.

Κάποιες αποτελεσματικές πρακτικές, σε επίπεδο σχολείου και τάξης, για εφαρμογή μιας στρατηγικής ενάντια στη βία, είναι:


• σε επίπεδο σχολείου:
σύνταξη Σχολικής Επιτροπής ενάντια στον εκφοβισμό & την ενδοσχολική βία
σύνταξη Διακήρυξης του σχολείου ενάντια στη βία: δικαιώματα-υποχρεώσεις-καθήκοντα για όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας
αύξηση της επίβλεψης του σχολικού χώρου
ευαισθητοποίηση και συνεργασία με τους γονείς, προκειμένου να σταματήσει ο κύκλος αναπαραγωγής και ενθάρρυνσης της ενδοσχολικής βίας

• σε επίπεδο τάξης:
συζήτηση στην τάξη για τον ορισμό & τις μορφές της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού
συζήτηση για τις επιπτώσεις του εκφοβισμού
ενημέρωση σχετικά με το γιατί η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός δεν είναι αποδεκτά από το σχολείο
τρόποι & προτάσεις για πρόληψη και αντιμετώπιση από τους μαθητές: σύνταξη των κανόνων της τάξης ενάντια στη βία
παροχή βοήθειας από μαθητές σε άλλους, για την επίλυση των συγκρούσεων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε εκφοβισμό
προαγωγή των συνεργατικών αλληλεπιδράσεων
παροχή ευκαιριών για θετική έκφραση της επιθετικότητας (π.χ. μέσω των αθλημάτων)
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Κάθε μέλος της σχολικής κοινότητας έχει ρόλο και ευθύνη για την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού. Ο βαθμός εμπλοκής κάθε μέλους, σχετίζεται τόσο με την ιδιότητά του, όσο και με τη σοβαρότητα, τη συχνότητα και την ένταση του περιστατικού εκφοβισμού. Άλλος είναι ο ρόλος και η ευθύνη του διευθυντή του σχολείου, άλλος του δασκάλου, άλλος των συμμαθητών, άλλος των γονιών.
Ωστόσο, θα πρέπει όλοι να συνεργαστούν σε ένα πλαίσιο παράλληλων δράσεων, διότι, αφού η αιτιολογία του εκφοβισμού είναι πολυπαραγοντική και η αντιμετώπισή του θα πρέπει να είναι πολυεπίπεδη.

• Διευθυντής:
Καταγράψτε το περιστατικό, δίνοντας πληροφορίες για το πού και πότε συνέβη το περιστατικό, για το ποιοι συμμετείχαν, ποιοι παρατηρούσαν, τι μορφή εκφοβισμού ασκήθηκε και περιγράφοντας το τι ακριβώς έγινε.
Διατηρείστε αρχείο καταγραφής των περιστατικών, ώστε να μπορούν να έχουν εύκολη πρόσβαση σε αυτό και τα υπόλοιπα ενδιαφερόμενα μέρη
Προσδιορίστε αν πρόκειται για επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά παραβίασης των κανόνων ενάντια στη βία
Αν πρόκειται για επαναλαμβανόμενη εκφοβιστική συμπεριφορά, επικοινωνήστε με τους γονείς του παιδιού τηλεφωνικά και κανονίστε μια συνάντηση για να συζητήσετε
Καθορίστε τις συνέπειες για το παιδί που εκφοβίζει, ύστερα από τη συζήτηση με τους γονείς, το παιδί που εκφοβίζει, τα παιδιά-υποστηρικτές του παιδιού που εκφοβίζει, και τη Σχολική Επιτροπή
Σχεδιάστε τον τρόπο παρακολούθησης του προβλήματος ώστε να έχετε εποπτεία της εξέλιξης της κατάστασης
• Εκπαιδευτικοί:
Μιλήστε στο παιδί που εκφοβίζεται και ακούστε με προσοχή και σοβαρότητα αυτά που έχει να σας πει. Διαβεβαιώστε το παιδί ότι θα ανταποκριθείτε άμεσα για να το προστατεύσετε και ότι είστε διαθέσιμος να παράσχετε κάθε δυνατή βοήθεια. Πείτε στο παιδί, να σας κρατά ενήμερο σχετικά με οποιαδήποτε εξέλιξη
Συζητήστε με τους γονείς του παιδιού, εκφράστε τις ανησυχίες σας και δείξτε ότι είστε αποφασισμένος να αναλάβετε δράση
Εξακριβώστε ποιο παιδί είναι αυτό που εκφοβίζεται ή αυτό που εκφοβίζει
Εξακριβώστε αν υπάρχει ομάδα παιδιών η οποία ενθαρρύνει ή/και υποστηρίζει το παιδί που εκφοβίζει
Οδηγήστε το παιδί που εκφοβίζει στο γραφείο του Διευθυντή και συζητήστε σοβαρά μαζί του για το περιστατικό
Υποστηρίξτε το παιδί που εκφοβίζεται σε συνεργασία με τον Διευθυντή
• Συμμαθητές μέσα στην τάξη:
Προσδιορίστε ποιοι συμμαθητές σας ήταν παρόντες στο περιστατικό εκφοβισμού
Ξεκαθαρίστε αν συμμετείχαν ως ουδέτεροι παρατηρητές ή αν ενθάρρυναν το παιδί που εκφοβίζει
Συζητήστε μαζί τους για το ποια θα ήταν η κατάλληλη συμπεριφορά σε μια τέτοια περίπτωση (π.χ. να μιλήσουν σε κάποιον ενήλικα για να βοηθήσει) και για το ποιες ευθύνες έχουν όταν παρατηρούν να συμβαίνει περιστατικό εκφοβισμού
Συζητήστε σχετικά με το τι θα μπορούσαν να είχαν κάνει για να αποφευχθεί ο εκφοβισμός και να εξασφαλίσουν ένα ασφαλές περιβάλλον τόσο για τους ίδιους όσο και για τους συμμαθητές τους
Κάποια μοντέλα συνομηλίκων, που αποτελούν στρατηγικές αντιμετώπισης των περιστατικών εκφοβισμού από μαθητές προς μαθητές στο πλαίσιο του σχολείου, είναι επιγραμματικά:
Η προσέγγιση που δεν εστιάζει στο φταίξιμο
Προσεγγίσεις υποστήριξης μεταξύ των συνομηλίκων
Το μοντέλο του «συνομηλίκου πρότυπο»
Το μοντέλο της «συμβουλευτικής μεταξύ συνομηλίκων»
Το μοντέλο της «Διαμεσολάβησης»
• Γονείς παιδιού που εκφοβίζεται:
Συνεργαστείτε στενά με το σχολείο για να πληροφορηθείτε για την έκταση και τη σοβαρότητα του περιστατικού καθώς και για τους τρόπους αντιμετώπισής του
Παρέχετε στο παιδί σας υποστήριξη και ασφάλεια, χωρίς να το κατακρίνετε
Ακούστε προσεκτικά τι έχει να σας πει το παιδί σας για τα συναισθήματά του και για τις ανάγκες του
Παρακολουθείτε την εξέλιξη της κατάστασης αλλά και την υγεία του παιδιού σας
Αν το παιδί σας παραπονιέται για μεγάλο χρονικό διάστημα ότι έχει σωματικούς πόνους, αν παρατηρείτε ότι έχει δυσκολίες στον ύπνο ή αν αρνείται επίμονα να πάει στο σχολείο, επισκεφτείτε έναν ειδικό ψυχικής υγείας για παιδιά.
• Γονείς παιδιού που εκφοβίζει:
Συζητήστε με τον Διευθυντή του σχολείου για το περιστατικό εκφοβισμού που προκλήθηκε από το παιδί σας
Συνεργαστείτε με το σχολείο, για την αντιμετώπιση του προβλήματος του παιδιού σας σχετικά με τη βία
Συνεργαστείτε με τον Διευθυντή και τον δάσκαλο του παιδιού σας για την εφαρμογή των κανόνων, των συνεπειών και την πρόληψη τέτοιων συμπεριφορών
Παρακολουθήστε την εξέλιξη της κατάστασης και συνεργαστείτε στενά με το σχολείο. Παρατηρήστε αν το παιδί σας εμπλέκεται συχνά σε καβγάδες ή εκδηλώνει εκφοβιστική συμπεριφορά και με τα παιδιά της γειτονιάς ή και με εσάς στο σπίτι. Μιλήστε γι’ αυτά στο Διευθυντή και το δάσκαλο της τάξης και συνεργαστείτε μαζί τους για να πάρετε βοήθεια
Όλα τα παραπάνω αποτελούν κάποιες άμεσες δράσεις σε επίπεδο πρόληψης και αντιμετώπισης στις οποίες μπορεί να προβεί το σχολείο, από μόνες τους όμως δε μπορούν να δώσουν λύση στο πρόβλημα του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο.
Χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα παρέμβασης, στο οποίο να συμμετέχει το σύνολο της σχολικής κοινότητας αλλά και ευρύτεροι κοινωνικοί φορείς, προκειμένου να υπάρξει αποτελεσματική πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου.

Πηγή: Δίκτυο κατά της βίας στο σχολείο

Πως θα βοηθήσετε το παιδί σας να οργανωθεί όσον αφορά τη σχολική μελέτη

Τα περισσότερα παιδιά δημιουργούν ένα μικρό χάος στο δωμάτιο τους και δεν οργανώνονται εύκολα, ειδικά όσον αφορά την καθημερινή μελέτη. Με λίγη βοήθεια και κάποια εξάσκηση, τα παιδιά μπορούν να γίνει πιο οργανωμένα και αποδοτικά.
Βασικός κανόνας: Κάθε δραστηριότητα πρέπει να χωρίζεται σε 3 βήματα:

1. Οργάνωση υλικού
Το παιδί πρέπει να συγκεντρώσει όλα όσα χρειάζονται για να ξεκινήσει την εργασία του. Βοηθάμε το παιδί να δει τι ασκήσεις έχει να κάνει και ποια βιβλία, τετράδια, μολύβια ή άλλα υλικά χρειάζεται να έχει πάνω στο γραφείο του.
Μπορείτε μάλιστα να του δείξετε πως να φτιάχνει μια λίστα με τις ασκήσεις που έχει να κάνει.
π.χ. μαθηματικά, άσκηση 5
γλώσσα, ασκήσεις 1 και 3
Ιστορία κεφ. 12
Καθώς προχωρά θα σβήνει κάθε άσκηση που ολοκληρώνει. Έτσι θα γνωρίζει πόσο έχει προχωρήσει και τι έχει να κάνει στη συνέχεια. Αυτό θα χρειαστεί να το κάνετε αρκετές φορές μαζί με το παιδί, μέχρι να μπορεί να το κάνει μόνο του!
Σημαντικός κανόνας εδώ είναι το καθαρό δωμάτιο με όσο το δυνατόν λιγότερα πράγματα πάνω και γύρω από το γραφείο διαβάσματος.

2. Συγκέντρωση
Το παιδί μένει συγκεντρωμένο στην εργασία του και δεν αποσπάται από άλλα ερεθίσματα. Εξηγήστε στο παιδί πόσο σημαντικό είναι να μένει συγκεντρωμένο σε αυτό που κάνει, ότι θα τελειώσει γρήγορα έτσι και θα έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο για παιχνίδι. Επιτρέπεται μόνο ένα μικρό διάλειμμα για ξεμούδιασμα, για ένα χυμό ή σνακ αλλά όχι για τηλεόραση ή παιχνίδι!
Σημαντικός κανόνας εδώ η ησυχία και ηρεμία στο σπίτι, την ώρα που το παιδί διαβάζει. π.χ. δεν γίνεται να ακούγεται η τηλεόραση και να περιμένουμε από το παιδί να συγκεντρωθεί!

3. Ολοκλήρωση
Το παιδί ολοκληρώνει την εργασία ή το διάβασμα του, ελέγχει, διορθώνει, φτιάχνει και την τσάντα του για την επόμενη μέρα. Εξηγήστε το παιδί το πόσο σημαντικό είναι να κάνει τις ασκήσεις προσεκτικά, για να μην χρειάζεται να τις ξανακάνει αν π.χ. έχει κάνει άσχημα γράμματα, καθώς και πόσο σημαντικός είναι ο έλεγχος κάθε άσκησης στο τέλος.

Όταν τα παιδιά γνωρίζουν αυτά τα βήματα και πως να τα εφαρμόσουν, τότε είναι πιο εύκολο να οργανωθούν και να κάνουν τις υποχρεώσεις τους χωρίς την παρουσία ή τις φωνές (που δυστυχώς συνήθως υπάρχουν) του γονέα!

Θα χρειαστεί κάποιος χρόνος για να μάθουν τα παιδιά αυτά τα τρία βήματα και να τα εφαρμόζουν. Να είστε υπομονετικοί και ενθαρρυντικοί με κάθε βελτίωση, ακόμα και μικρή!

Αξίζει να προσπαθήσετε γιατί έτσι τα παιδιά θα μάθουν να διαβάζουν μόνα τους, να οργανώνουν τις υποχρεώσεις τους και να νοιώθουν πιο ανεξάρτητα.


Σοφία Τσιντσικλόγλου
Ειδική Παιδαγωγός
sofiatsin@gmail.com
paidagwgos.blogspot.gr

Ο ιδανικός χώρος μελέτης για τα υπερκινητικά παιδιά

Τα παιδιά με διάσπαση προσοχής και υπερκινητικότητα αποσπούνται εύκολα από εξωτερικά ερεθίσματα. Για αυτό,είναι πολύ σημαντικό, ο χώρος που μελετούν να είναι οργανωμένος.

Μερικές συμβουλές για το παιδικό δωμάτιο και ιδιαίτερα για το γραφείο του μικρού μαθητή:

Καθαρό δωμάτιο με καλό φωτισμό.

Απαλλαγμένο από περιττά αντικείμενα, από τοίχους γεμάτους αφίσες.

Όσο το δυνατόν ήσυχο δωμάτιο, με δυνατότητα αποκλεισμού εξωτερικών θορύβων.

Τα υπερκινητικά παιδιά συχνά σηκώνονται ή χτυπούν τα πόδια κάτω από την καρέκλα. Βάλτε ένα μικρό σκαμπό - υποπόδιο - για να ακουμπά το παιδί τα πόδια του. Ο χώρος που ακουμπούν τα πόδια, πρέπει να είναι άδειος.

Πάνω στο γραφείο θα βρίσκονται μόνο τα απαραίτητα. Με αυτό εννοώ μια μολυβοθήκη και τα βιβλία.

Μην έχετε τηλεόραση και άλλα ηλεκτρονικά παιχνίδια μέσα στο δωμάτιο, για να μην δείτε ξαφνικά το παιδί σας να παίζει ή να βλέπει τηλεόραση τα ξημερώματα!!!

Τα χρώματα στο δωμάτιο να προκαλούν ηρεμία. Επιλέξτε απαλά χρώματα που ξεκουράζουν το βλέμμα.

Αποφύγετε την καρέκλα με τις ρόδες αν το παιδί σας είναι υπερκινητικό. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να στριφογυρίζει όλη την ώρα!

Κάτω από την καρέκλα βάλτε κάτι ώστε να μην γλιστράει. Τα υπερκινητικά παιδιά τρώνε τούμπες επειδή κουνούν την καρέκλα προς τα πίσω!

Αν υπάρχει βιβλιοθήκη στο δωμάτιο, ας μην έχει το ρόλο της αποθήκευσης! Καλό είναι να υπάρχουν λίγα βιβλία που υπάρχει πιθανότητα να διαβάσει το παιδί.

Βοηθήστε το παιδί να οργανώσει το χώρο πάνω στο γραφείο αλλά και στα συρτάρια, έτσι ώστε να είναι πιο λειτουργικός.


Σοφία Τσιντσικλόγλου
Ειδική Παιδαγωγός
sofiatsin@gmail.com
pa

Υπάρχουν "κακοί" μαθητές;

Η απάντηση μου είναι ΟΧΙ! Δεν υπάρχουν κακοί μαθητές, όπως δεν υπάρχουν ούτε χαζοί μαθητές! Κι όμως πολλοί - εκπαιδευτικοί και γονείς- νομίζουν πως υπάρχουν. Ο χαρακτηρισμός αυτός είναι γεμάτος απαξιωτικές σημασίες που δεν έχουν χώρο στην εκπαίδευση.

Ποιοι μαθητές παίρνουν συνήθως την ταμπέλα "κακός"
- αυτοί που δυσκολεύονται σε κάτι
- αυτοί δεν έρχονται με λυμένες ασκήσεις
- αυτοί που δεν γράφουν καλά στα τεστ
- αυτοί που δεν συμμετέχουν στην τάξη
- αυτοί που κάνουν φασαρία
- αυτοί που έχουν μαθησιακές δυσκολίες
- αυτοί που είναι διαφορετικοί
- αυτοί που δεν μπορούν να πουν το μάθημα παπαγαλία
- αυτοί που κάνουν ορθογραφικά λάθη
- αυτοί που δεν έχουν την κατάλληλη αντιμετώπιση από τους γονείς τους ή τους εκπαιδευτικούς
- αυτοί που δεν μπορούν να μάθουν μέσα από το βαρετό και γενικό εκπαιδευτικό σύστημα

Πώς νοιώθει ο μαθητής που έχει την ταμπέλα "κακός"
- Έχει χαμηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση
- Σταματά να προσπαθεί, αφού αποδέχεται το χαρακτηρισμό
- Δεν ενδιαφέρεται για τα μαθήματα
- Νοιώθει αποτυχημένος
- Νοιώθει "κακός" σε όλα, όχι μόνο στην μάθηση
- Γίνεται αποδέκτης αρνητικών σχολίων από τους συμμαθητές
- Παρατά το σχολείο

Ο ρόλος του δασκάλου δεν είναι να κάνει χαρακτηρισμούς του τύπου κακός, τεμπέλης, χαζός, προβληματικός, σκράπας και άλλα τέτοια παρόμοια, αλλά να βρει τρόπο να προσεγγίσει κάθε μαθητή του, να βρει κίνητρα για κάθε μαθητή του και να φτιάξει το κλίμα και το σύστημα στην τάξη του ώστε όλοι οι μαθητές να έχουν ίσες ευκαιρίες.

Δεν υπάρχει παιδί που είναι από τη φύση του "κακός" μαθητής, δεν υπάρχει παιδί που ξεκινώντας το σχολείο αποφασίζει ότι θα χαζεύει, δεν θα γράφει, θα είναι αργός αναγνώστης, δεν θα γράφει καλά στα τεστ κ.λ.π! Οι "κακοί" μαθητές δημιουργούνται από το ελλιπές εκπαιδευτικό μας σύστημα, από έλλειψη ενδιαφέροντος και γνώσεων από γονείς και εκπαιδευτικούς.

Δεν υπάρχει παιδί χωρίς ικανότητες και ταλέντα!

Ο "κακός" μαθητής είναι απλά ο αδύναμος μαθητής που για κάποιο ή κάποιους λόγους διαφοροποιείται από το γενικό σύνολο. Ο ρόλος του σχολείου είναι ή θα έπρεπε να είναι η παιδαγωγική και σχολική επιτυχία όλων των παιδιών.

Κι όμως, ακόμα και σήμερα κάποιοι δάσκαλοι λένε " έχω 2-3 κακούς μαθητές, τους αφήνω στην άκρη και προχωρώ με τους υπόλοιπους"!!

Όμως δεν είναι αυτός ο ρόλος του δασκάλου, δεν είναι αυτός ο σκοπός του σχολείου....είναι κάτι εντελώς διαφορετικό! Είναι να δίνει την δυνατότητα, τα εφόδια και τα κίνητρα σε ΟΛΑ τα παιδιά να μάθουν, να εξελιχθούν και να προοδεύσουν. Να υπάρχει τέτοιο περιβάλλον ώστε να ικανοποιούνται οι εκπαιδευτικές ανάγκες ΟΛΩΝ των παιδιών.

Άρα λοιπόν μπορώ να πω ότι δεν υπάρχουν κακοί μαθητές, αλλά μάλλον κακοί εκπαιδευτικοί (όχι ΟΛΟΙ) και κακό εκπαιδευτικό σύστημα.

Μπορώ επίσης να πω ότι υπάρχουν εκπαιδευτικοί που κάνουν τη διαφορά! Συνεχίστε!!


Σοφία Τσιντσικλόγλου
Ειδική Παιδαγωγός
sofiatsin@gmail.com
paidagwgos.blogspot.gr

Λόγια που δεν πρέπει να λέμε στα παιδιά μας…

Είσαι βλάκας…. Ηλιθιο… Χαζο είσαι και δεν καταλαβαίνεις… Δεν σε θέλω… Δεν σε αγαπάω !
Μπορω να γράφω και αλλα για ώρες… Λόγια που ίσως δεν προορίζονται να κάνουν τόσο μεγάλο κακό , αλλα καταφερνουν να δολοφονουν την αυτοπεποίθηση των παιδιών μας. Μεγάλωσα έχοντας την εντύπωση ότι είμαι άσχημη ,ότι δεν μου αξίζει η αγάπη , ότι είμαι χαζη βλαμμενη ζωηρή ,ισοδυναμω με 10 αγόρια & Αμφιβόλου ηθικής γιατι τόλμησα να δεχτώ δώρο του Αγ βαλεντινου στα 14 μου απο ένα συμμαθητή μου !!!! Είμαι 33 χρόνων και ακόμα θυμάμαι τον εαυτό μου να πασχίζει για το απουσιολογιο του τμήματος και αφου τα κατάφερα να Παρω τους μεγαλύτερους βαθμούς όταν τα εδειξα στη μητερα μου , αυτη είπε : Πως κανεις έτσι; Δεν είναι και 20 ! Να σημειώσω πως είχα 19,5!!!

Με τον καιρο κατάφερα να κατάρριψω όλες τις λέξεις που κάποτε με πληγωναν και δεν ήμουν εγω! Κατάφερα να μάθω τι λέξεις μου αξίζουν και με τι λέξεις θα επιτρέψω να με αποκαλούν ! Περασα πολυ καιρο ψάχνοντας να ανακάλυψω εμένα και πολυ περισσότερο χρόνο να καταλάβω πως δεν εφταιγα εγω!

Γιατι όταν κατηγορεις ένα παιδι εσύ η Μαμα του …γι αυτο αυτη είναι η πραγματικότητα ! Γιατι η Μαμα του είναι ο κόσμος του όλος ! Ο άνθρωπος που θέλει να μοιασει ,που θαυμάζει ,που αγαπάει και για χάρη του προσπαθει να καταφέρει πράγματα για να ακουσει ένα μπράβο ! Για να καταφέρει να σε εντυπωσιάσει! Βάζω στο Στάθη να κάνει διάφορα όπως πχ να τρωει μόνος του ή να πετάξει το pampers της μικρής και αν τα καταφέρνει έστω και κουτσά στραβά εγω χειροκροτω ζητοκραυγαζω!!!

Βλέπω στα ματακια του την λάμψη την περηφάνεια . Νιώθει πως τα κατάφερε !
Ας μεγαλώσουμε παιδια χωρίς τέτοια τραυματα… Τραυματα που θα τα δυσκολέψουν στη ζωη τους…
Τραυματα που θα τα κουβαλάνε μια ολόκληρη ζωη! Ας γεμίζουμε τη μέρα τους με θαυμασμό και χειροκρότημα!
Ας τα κάνουμε να ξεχειλίζουν απο αυτοπεποίθηση.



Πηγή:supermoms.com

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά ενός αποτελεσματικού εκπαιδευτικού;

Ο ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΛΙΑΚΑΣ ΓΡΑΦΕΙ:

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ TA ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΝΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ Τα χαρακτηριστικά ενός ικανού εκπαιδευτικού σχετίζονται με πολλούς παράγοντες όπως οι γνώσεις, οι στάσεις, ο ζήλος, οι διδακτικές αρχές και μέθόδοι, ο τρόπος διδακτικής, η λεκτική ή μή λεκτική του συμπεριφορά, η ικανότητά του να δημιουργεί ευνοικό κλίμα και να προκαλεί το ενδιαφέρον των μαθητών του. Σε ένα σχολείο με δομές που προάγουν τη γνώση και εμπνέουν εκπαιδευτές και εκπαιδευόμενους για την επίτευξη ενός κοινού οράματος, τότε ο εκπαιδευτικός κάνει τη διαφορά και συμβάλλει στην πρόοδο των μαθητών του.
Η αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού συνοψίζεται στα εξής

ΟΡΓΑΝΩΣΗ

Οργανώνει το μάθημα του με τρόπο κατανοητό που συμβάλλει στην αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας και επιπλέον προσαρμόζεται στο επίπεδο των μαθητών του. Η διδασκαλία του χαρακτηρίζεται από οργάνωση και σαφήνεια, καλό σχεδιασμό και συνοχή του μαθήματος. Πιο συγκεκριμένα αποφεύγονται κοινότυπες εκφράσεις, ο εκπαιδευτικός συνδέει την προηγούμενη γνώση με την καινούργια, δίνει πολλά παραδείγματα(μέσα από την εμπειρία της καθημερινής ζωής των μαθητών) με στόχο να τους βοηθήσει στην κατανόηση όσων διδάσκονται, δίνει μια περίληψη των όσων θα ειπωθούν, χωρίζει το υλικό σε διακριτά σημεία που συνδέονται μεταξύ τους, διευκρινίζει και επεξηγεί πολλές φορές με την βοήθεια εποπτικών μέσων(χάρτες,κάρτες,διαγράμματα κ.α) και επιπλέον κάνει συχνές επαναλήψεις και ανακεφαλαιώσεις. Ο εκπαιδευτικός διαχειρίζεται με αυτό τον τρόπο την τάξη του δίνοντας έφεση στη μάθηση, την λεπτομέρεια, ανταποκρινόμενος έτσι στους μαθητές του σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Οι μαθητές με εκπαιδευτικούς που οργανώνουν την διδασκαλία με σαφήνεια τείνουν να δείχνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την μάθηση, εν αντιθέσει με τους ασαφείς και ανοργάνωτους εκπαιδευτικούς-ακόμα και αν είναι φορείς πλούτου γνώσεων.

ΕΥΝΟΙΚΟ ΚΛΙΜΑ
Δημιουργεί ευνοικό κλίμα μάθησης μέσα από την δημιουργία διαπροσωπικών σχέσεων με του μαθητές του, οι οποίες διέπονται από αγάπη και ενθουσιασμό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αμοιβαία συμμετοχή εκπαιδευτικών και εκπαιδευομένων στη διαδικασία της διδασκαλίας, μέσω του ενθουσιασμού του εκπαιδευτικού που μεταδίδεται στους μαθητές του. Οι καλές διαπροσωπικές σχέσεις, η διατήρηση οπτικής επαφής με τους μαθητές, η έμφαση που δίνεται με την κατάλληλη ένταση και το ρυθμό της φωνής του εκπαιδευτικού, το επικοινωνιακό κλίμα, η επισήμανση της σπουδαιότητας του μαθήματος και το ενδιαφέρον για τους άλλους ευνοεί ένα πνεύμα συλλογικότητας της διδασκαλίας. Η αίσθηση του χιούμορ πολλές φορές συμβάλλει στην δημιουργία θετικού κλίματος, μεταδίδει αισθήματα συγκίνησης, κεντρίζει το ενδιαφέρον και τέλος αποτελεί μέσο αντιμετώπισης των δυσκολιών κατά την μαθησιακή διαδικασία.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΓΝΩΣΕΩΝ
Χρησιμοποιεί τις γνώσεις του για την επίτευξη ενός καλύτερου μαθησιακού αποτελέσματος και ενισχύει την κατανόηση του γνωστικού αντικειμένου, και όχι μόνο την απομνημόνευση. Οι συγκεκριμένοι εκπαιδευτικοί αντιμετωπίζουν ευκολότερα τις δυσκολίες των μαθητών τους, οργανώνουν καλύτερα τη διδασκαλία, παρουσιάζουν ευκολότερα την διδακτέα ύλη και σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες όπως- οι ικανότητες των μαθητών, ο χρόνος διδασκαλίας που έχουν στη διάθεσή τους, η θέληση των μαθητών να ασχοληθούν και να εμπλακούν στην μαθησιακή διαδικασία- επιτυγχάνουν καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να επισημανθεί ότι ο εκπαιδευτικός δεν είναι παντογνώστης και η γνώση που αποκτά μέσα από την εμπειρία, τον ζήλο και το ”μεράκι”για δουλειά αποτελούν κομβικά στοιχεία μιας επιτυχημένης διδασκαλίας.

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΡΟΝΟΥ
Διαχειρίζεται αποτελεσματικά τον χρόνο κατά την διάρκεια της διδασκαλίας, κάτι που συμβάλλει στην καλύτερη επίδοση των μαθητών του. Αυτό εξαρτάται1) από τις ικανότητες των μαθητών οι οποίες καθορίζουν την ποσότητα χρόνου που απαιτείται προκειμένου να μάθουν κάτι,2) από τον χρόνο που διατίθεται από τον εκπαιδευτικό για την διδασκαλία κάποιου γνωστικού αντικειμένου,3) από τον χρόνο που διαθέτει ατομικά κάθε μαθητής για να μάθει κάτι,4) από την ποιότητα της διδασκαλίας, καθώς όσο πιο κατανοητή είναι τόσο πιο λίγος χρόνος απαιτείται για την κατάκτηση της μάθησης. Παρατηρείται επιπλέον ότι σε τάξεις που ο χρόνος δεν παρεμποδίζεται από μή διδακτικές δραστηριότητες όπως, συζητήσεις εκτός μαθήματος, επιβολή σχολικής πειθαρχίας, φασαρία και απρόοπτα περιστατικά, τότε τα αποτελέσματα είναι ικανοποιητικά.
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΤΑΞΗΣ
Διαχειρίζεται την σχολική τάξη και αντιμετωπίζει τις δυσκολίες που προκύπτουν με τις κατάλληλες πρακτικές όπως, με το να αποτρέπει συγκρούσεις μέσα στη τάξη, να διατηρεί ακμαίο το ενδιαφέρον των μαθητών για το αντικείμενο διδασκαλίας, να εξασφαλίζει την ομαλή μετάβαση από την μία διδακτική ενότητα στην άλλη, να χρησιμοποιεί θετικές προτροπές προς επίτευξη της συμμόρφωσης και πειθαρχίας των μαθητών, με το να εμμένει προσηλωμένος και αποφασισμένος ότι θα παράσχει στους μαθητές οποιαδήποτε βοήθεια του ζητηθεί, ενώ παράλληλα αποφεύγει την οποιαδήποτε μείωση ενός μαθητή. Ο αποτελεσματικός εκπαιδευτικός γενικά έχει την τάση να προσπαθεί να εξασφαλίσει κοινωνική συνοχή και ευνοικό κλίμα μάθησης στην τάξη.
ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ
Θέτει τις κατάλληλες ερωτήσεις επηρεάζοντας έτσι την αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας. Το διάστημα που μεσολαβεί/η αναμονή από την ερώτηση του εκπαιδευτικού έως την απάντηση που θα δοθεί από τον μαθητή είναι πολύτιμο. Η αναμονή καλό είναι να συνοδεύεται από θετικές προτροπές, θετικές ενθαρρύνσεις υποβοηθώντας έτσι την διαδικασία της μάθησης. Οι ερωτήσεις πρέπει να γίνονται σε συνάρτηση με τον χρόνο που απαιτείται για να απαντηθούν,(π.χ λίγες ερωτήσεις σε λίγο χρόνο και πολλές ερωτήσεις σε πολύ χρόνο)και βάσει του επίπεδου των μαθητών και του χρόνου που απαιτείται για να μάθουν κάτι. Οι ερωτήσεις σε κάθε περίπτωση πρέπει να είναι πρωτότυπες και να αποφεύγονται παρόμοιες ερωτήσεις χωρίς λόγο, εκτός και αν γίνονται για λόγους έμφασης. Η πρωτοτυπία έγκειται στο ότι οι ερωτήσεις καλύπτουν όλη την ύλη και όλους τους μαθητές και όχι μόνο λίγους, ενώ πρέπει να ακολουθούνται από την κατάλληλη αιτιολόγηση εκ μέρους των μαθητών, δίνοντας έτσι στον εκπαιδευτικό τον απαιτούμενο χρόνο για να εξακριβώσει τυχόν ελλείψεις και αδυναμίες- κατά την διαδικασία απόκτησης γνώσης εκ μέρους των μαθητών.

ΘΕΤΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ
Επιδρά θετικά όταν μπορεί να προσαρμόζεται στις ανάγκες των μαθητών του, όταν κατανοεί την διαφορετικότητα του κάθε μαθητή, όταν κρίνει σωστά και αντικειμενικά, όταν διέπεται από ειλικρίνεια, ενθουσιασμό και προσωπική γοητεία. Ο εκπαιδευτικός ενδιαφέρεται κατά κύριο λόγο για τους μαθητές του, ενώ τους συμπεριφέρεται με σεβασμό, επιβραβεύει την επιτυχία και είναι ικανός να παίρνει κάθε φορά σωστές και συνετές αποφάσεις. Ο εκπαιδευτικός δείχνει έμπρακτα το ενδιαφέρον του, λύνει με κατανοητό τρόπο τις απορίες των μαθητών, ενισχύει την αυτοπεποίθησή τους και δείχνει οικειότητα με το να προσπαθεί να τους ακούσει και να τους βοηθήσει. Ο εκπαιδευτικός όταν κάνει τη μάθηση ευχάριστη και όταν μεταδίδει αισθήματα συγκίνησης και διέγερσης του ενδιαφέροντος των μαθητών του για το αντικείμενο που διδάσκει- δηλαδή με το να προσπαθεί να τους πείσει ότι αυτό που διδάσκει αξίζει τον κόπο και τον χρόνο- τότε πετυχαίνει ακόμα καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΥΦΟΣ
Ο εκπαιδευτικός πολλές φορές ακολουθεί διάφορους τύπους διδακτικού στύλ προκειμένου να αποσπάσει την προσοχή και συμμετοχή των μαθητών στην μαθησιακή διαδικασία, ανάλογα με τα διαφορετικά χαρακτηριστικά των μαθητών του. Άλλοτε καθοδηγεί τους μαθητές στη γνώση με τις κατάλληλες ερωτήσεις, άλλοτε αλληλεπιδρά με τους μαθητές σε ομαδικό πλαίσιο εργασίας, άλλοτε λειτουργεί ως παράδειγμα προς μίμηση υιοθετώντας καθοδηγητική συμπεριφορά βασιζόμενη στην εμπειρία του, ενώ τέλος μέσα από ένα πνεύμα διαλόγου ο εκπαιδευτικός γίνεται πιο ενεργός και καθοδηγεί τους μαθητές να βρούν μόνοι τους τις λύσεις στα ερωτήματα και προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Ο εκπαιδευτικός εφαρμόζει σε όλα τα παραπάνω την ειλικρίνεια, ηρεμία, συνέπεια και πρωτοτυπία. Η άνεση και η μή τυπικότητα του εκπαιδευτικού με τους μαθητές του- όπως εκδηλώνεται μέσα από τα αισθήματα φιλίας- σε συνδυασμό με την προσοχή και τον σεβασμό που απαιτεί αποτελούν στοιχεία μιας αποτελεσματικής διδασκαλίας. Οι κατάλληλες επεξηγήσεις που παρέχονται, τα ερεθίσματα για σκέψη και προβληματισμό, οι συνεχείς πληροφορίες και η ανατροφοδότηση των μαθητών- μέσα από τις διορθωτικές συμβουλές του εκπαιδευτικού- καθορίζουν την επιτυχή πορεία της διδασκαλίας. Προπύργιο όλων αυτών αποτελεί η ανάπτυξη διαλογικής σχέσης και αλληλεπίδρασης μεταξύ εκπαιδευτικών και εκπαιδευομένων, η οποία διευκολύνει την ανάπτυξη σκέψεων ενώ μέσω του κατάλληλου προγραμματισμού οι δραστηριότητες των μαθητών καθοδηγούνται βάσει ενός κοινού προγράμματος.
ΜΗ ΛΕΚΤΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Ο εκπαιδευτικός πολλές φορές μέσα από την μή λεκτική του συμπεριφορά προσπαθεί να ενθαρρύνει τους μαθητές του προς την επίτευξη ενός καλύτερου μαθησιακού αποτελέσματος. Ο εκπαιδευτικός μέσα από την οπτική επαφή με τους μαθητές δείχνει την αγάπη του, την υπομονετικότητά του και την διάθεση να ακούσει. Πολλές φορές η κατάλληλη έκφραση του προσώπου του φανερώνει αποδοχή και κατανόηση των αναγκών του κάθε μαθητή, ενώ η κινητικότητά του δίπλα στους μαθητές και ο τρόπος στάσης του προιδεάζουν θετικά τους μαθητές για την πιο ενεργή εμπλοκή τους στη μαθησιακή διαδικασία. Ο κατάλληλος χρωματισμός της φωνής του πολλές φορές χρησιμοποιείται για να δώσει έμφαση στα λεγόμενά του ή σαν μέσο κέντρισης του ενδιαφέροντος, ειδικά στην περίπτωση που το ενδιαφέρον έχει υποχωρήσει. Τέλος το χαμόγελο και το χιούμορ ως διαμορφωτικά στοιχεία ενός θετικού κλίματος αποτελούν τα καταληκτικά στοιχεία μια αποτελεσματικής διδασκαλίας. Εν κατακλείδι θα μπορούσαμε να πούμε ότι χαρακτηριστικά όπως η ειλικρίνεια, η εργατικότητα κ.α αποτελούν στοιχεία της προσωπικότητάς του κάθε εκπαιδευτικού, όμως πολλά άλλα χαρακτηριστικά μπορούν να καλλιεργηθούν μέσω της κατάλληλης εκπαίδευσης και άσκησης. Η ανάπτυξη των κατάλληλων δεξιοτήτων θα πρέπει να αποτελέσουν την προτεραιότητα όλων των ανθρώπων που ασχολούνται με την εκπαίδευση και θέλουν να καλυτερεύσουν τον τρόπο διδασκαλίας τους προς επίτευξη των στόχων και σκοπών της εκπαιδευτικής κοινότητας. ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΛΙΑΚΑΣ, φιλόλογος filologika-mathimata-online.blogspot.gr